Αλλαγές στις δημοτικές εκλογές με στόχο την «αυτοδυναμία» – Πώς θα εκλέγονται οι δήμαρχοι
Μπορεί το βάρος της κυβερνητικής πολιτικής να έχει πέσει στα προβλήματα της καθημερινότητας και σε στοχευμένες παρεμβάσεις σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, ο κυβερνητικός σχεδιασμός όμως «βλέπει» και πέρα από από τις εθνικές εκλογές του 2027.
Οι απώλειες του δύο μεγάλων δήμων της χώρας, στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, λειτούργησε ουσιαστικά ως ένα «καμπανάκι» για το κυβερνητικό στρατόπεδο και άρχισαν να πληθαίνουν οι σκέψεις ότι με έναν άλλο εκλογικό νόμο τουλάχιστον ο Δήμος Αθηναίων δεν θα άλλαζε χέρια, αφού το ποσοστό του Κώστα Μπακογιάννη ήταν ισχυρό.
Η συζήτηση για την αλλαγή του τρόπου εκλογής περιφερειαρχών και δημάρχων δεν είναι καινούργια. Υπήρχαν πάντα ενστάσεις κυρίως για τις περιπτώσεις όπου ένας υποψήφιος που στον πρώτο γύρο λάμβανε χαμηλά ποσοστά κάτω από το 20%, στον δεύτερο γύρο κατάφερνε να εκλεγεί «προσπερνώντας» πολλές φορές και υποψήφιο που μπορεί να είχε το διπλάσιο ποσοστό. Αυτό για την κυβερνητική πλευρά είναι επί της ουσίας αλλοίωση της βούλησης των πολιτών, με δεδομένο ότι ανάμεσα στις δύο Κυριακές συγκροτούνται συμμαχίες που μπορεί να έχουν ως στόχευση την αποδυνάμωση του πρώτου της πρώτης Κυριακής.
Πώς θα ψηφίζουμε, πώς θα εκλέγεται ο δήμαρχος
Το κυβερνητικό σχέδιο φιλοδοξεί ουσιαστικά να συμπυκνώσει τις δύο Κυριακές σε μία. Ο ψηφοφόρος θα ψηφίζει μεν αυτόν που επιθυμεί, αλλά θα κάνει και μια δεύτερη επιλογή που ουσιαστικά θα κάνει τη δουλειά του επαναληπτικού γύρου.
Ο υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος ανέφερε συγκεκριμένα: «Αυτοδιοικητικές εκλογές έχουμε το 2028, σε 4 σχεδόν χρόνια από τώρα βρίσκεται στην τελική φάση η διαδικασία σύνταξης του Νέου Ενιαίου Κώδικα Αυτοδιοίκησης, που περιλαμβάνει μια συνολική μεταρρύθμιση όλου του θεσμικού πλαισίου της Αυτοδιοίκησης. Ένα από τα κομμάτια τα οποία θα αλλάξει είναι ο τρόπος εκλογής των δημοτικών και περιφερειακών αρχών εστιάζοντας στην κατάργηση του δεύτερου γύρου».
Παραδείγματα με βάση τα αποτελέσματα του 2023
Ας δούμε ορισμένα παραδείγματα με βάση τις δηλώσεις των υπουργών, καθώς το νομοσχέδιο δεν έχει πάρει την οριστική του μορφή, αλλά και τα αποτελέσματα στον Δήμο Αθηναίων το 2023, όπου στον πρώτο γύρο ο Κώστας Μπακογιάννης συγκέντρωσε 41,35% και ο Χάρης Δούκας 14,19%. Στο δεύτερο γύρο είχαμε την μεγάλη ανατροπή με τον κ. Δούκα να εκλέγεται με 56% των ψήφων.
Παράδειγμα 1
Ο ψηφοφόρος έχει ως πρώτη επιλογή τον Κώστα Μπακογιάννη και ως δεύτερη τον Χάρη Δούκα. Η ψήφος του θα καταμετρηθεί στον Κώστα Μπακογιάννη καθώς ο υποψήφιος της πρώτης του επιλογής περνά στον δεύτερο γύρο. Το ίδιο ακριβώς θα συμβεί και αν η πρώτη επιλογή ήταν ο Χάρης Δούκας και η δεύτερη Μπακογιάννης. Η ψήφος θα παρέμενε στον Χάρη Δούκα.
Παράδειγμα 2
Ο ψηφοφόρος έχει ως πρώτη επιλογή τον Κώστα Ζαχαριάδη και ως δεύτερη τον Χάρη Δούκα. Καθώς ο υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ δεν κατετάγη στις δύο πρώτες θέσεις η ψήφος προμετράται στον Χάρη Δούκα.
Παράδειγμα 3
Ο ψηφοφόρος έχει ως πρώτη επιλογή τον Νίκο Σοφιανό του ΚΚΕ και ως δεύτερη τον Χάρη Δούκα. Η ψήφος του θα προσμετρηθεί στον Χάρη Δούκα καθώς ο υποψήφιος του ΚΚΕ κατετάγη τέταρτος.
Το κατώφλι για την εκλογή δημάρχου από την πρώτη κατανομή παραμένει στο 43%.
Πώς δικαιολογεί η κυβέρνηση την αλλαγή του νόμου
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η απόφαση για την αλλαγή του εκλογικού συστήματος έρχεται καθώς παρατηρούνται υψηλά ποσοστά αποχής στον δεύτερο γύρο και όπως είπε ο υπουργός Εσωτερικών «είναι ανούσια η ταλαιπωρία των πολιτών». Ανέφερε επίσης ότι μέχρι το 2028 υπάρχει επαρκής χρόνος έτσι ώστε οι ψηφοφόροι να κατανοήσουν το νέο εκλογικό σύστημα.
Δούκας: Νόμος Φρανκεστάιν
Το νομοσχέδιο για την αλλαγή του εκλογικού νόμου για τις αυτοδιοικητικές εκλογές θα τεθεί σε διαβούλευση και θα ζητηθεί και η άποψη της ΚΕΔΕ και των δημάρχων. Η πρώτη αντίδραση ήρθε από τον δήμαρχος Αθηναίων, Χάρη Δούκα, ο οποίος δήλωσε τη ριζική αντίθεση του στις προθέσεις της κυβέρνησης, αναφέροντας: «Η Κυβέρνηση μεθοδεύει έναν εκλογικό νόμο-Φρανκεστάιν για την Αυτοδιοίκηση, που καταργεί την δημοκρατική νομιμοποίηση των αιρετών της.Επιχειρεί με τις παρεμβάσεις της να διασφαλίσει ότι το παράδειγμα της Αθήνας του 2023, δεν θα ξανασυμβεί. Τα όσα ισχυρίζεται περί ταλαιπωρίας των πολιτών για την κατάργηση του δεύτερου γύρου, προκειμένου να επιλέξουν τους Δημάρχους τους, είναι προσβολή για την Δημοκρατία».
