Ευρωβουλευτής Χατζηπαντέλα στο CNN Greece: «Επιτακτική ανάγκη η επίλυση του Κυπριακού»
Ο ευρωβουλευτής με την Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και Πρώην Υπουργός Υγείας Κυπριακής Δημοκρατίας, Μιχάλης Χατζηπαντέλα μιλώντας στο CNN Greece αναφέρει πώς ο κύριος λόγος για αυτό το αδιέξοδο είναι «η αδιάλλακτη και επεκτατική στάση της κατοχικής δύναμης, η οποία εκμεταλλεύεται το γεωπολιτικό και στρατιωτικό της εκτόπισμα για να παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου και την εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, κατέχοντας παράνομα το βόρειο τμήμα του νησιού παρά τις διεθνείς καταδίκες».
Ο κ. Χατζηπαντέλα υπογραμμίζει πώς οι πλευρές οδεύουν προς την άτυπη πενταμερή με την τουρκική πλευρά πλευρά «να διατυμπανίζει προκλητικά την αδιαλλαξία της, αξιώνοντας λύση δύο κρατών, συνεχίζοντας την επεκτατική και αναθεωρητική τακτική της, όπως μας έχει συνηθίσει και στις παράνομες αξιώσεις της στο Αιγαίο, αμφισβητώντας την αποκλειστική οικονομική ζώνη και κυριαρχία της Ελληνικής Δημοκρατίας».
Ως Ελληνοκύπριος πολιτικός, πρόσφυγας από την επαρχία Αμμοχώστου, παραμένει σταθερά προσηλωμένος στη δίκαιη και βιώσιμη επίλυση του Κυπριακού, παρά τις δυσκολίες και τα αδιέξοδα που επιβάλλει συνεχώς η Άγκυρα.
Ο ευρωβουλευτής διαμηνύει πώς είναι επιτακτική ανάγκη η χάραξη μιας σωστής και αποτελεσματικής διπλωματικής στρατηγικής, με συντονισμένη συνεργασία ανάμεσα στη Λευκωσία και στην Αθήνα, για να ασκηθεί πίεση προς την Τουρκία, που επιθυμεί να αναβαθμίσει τον ρόλο της στην περιοχή και να διεκδικήσει συνεργασία και θέση στην άμυνα και ασφάλεια στην Ευρώπη. Αυτό ωστόσο, όπως υπογραμμίζει, δεν μπορεί να επιτευχθεί εάν δεν λυθεί το Κυπριακό, στη βάση των μέχρι τώρα συμφωνηθέντων και με σεβασμό στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και το Ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Η διεθνής κοινότητα να αντιταχθεί στις τουρκικές αξιώσεις
Εδώ και χρόνια έχουν καταβληθεί επανειλημμένες προσπάθειες από την Άγκυρα για αναγνώριση χωριστής κρατικής οντότητας στα κατεχόμενα εδάφη. Σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Χατζηπαντέλα καλεί τη διεθνή κοινότητα να να αντιταχθεί αποφασιστικά, «παρά τις φωνές και τις προκλήσεις του κατακτητή», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει.
Υπό αυτό το πρίσμα, υπογραμμίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να ασκήσει πραγματική πίεση προς την Τουρκία, «αξιοποιώντας το οικονομικό εκτόπισμα της ενιαίας αγοράς των 27 κρατών μελών και τη νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ηπείρου που σχεδιάζει, με την τρομακτική αναβάθμιση των στρατιωτικών μας δυνάμεων».
Να ξυπνήσει ο «γίγαντας» που λέγεται ΕΕ
Ο Κύπριος ευρωβουλευτής πιστεύει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα μπορεί λειτουργήσει καταλυτικά ως προς τη λύση του Κυπριακού προβλήματος εισβολής και κατοχής,«αν αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν και σταθεί αντιμέτωπο με τους περιορισμούς που θέτει στον εαυτό του». Υποστηρίζει πώς τα γεγονότα που σημειώνονται στο ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον «οφείλουν να ξυπνήσουν τον γίγαντα που λέγεται Ευρωπαϊκή Ένωση, και που αυτή τη στιγμή κοιμάται λόγω των ανέσεων που προσέφερε – μέχρι σήμερα – η παγκόσμια τάξη όπως την γνωρίζουμε μετά το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, και που έχει αλλάξει η Αμερική, Κίνα και η Ρωσία το τελευταίο διάστημα».
Την ίδια ώρα, χαρακτηρίζει ως ένα πρωτοφανές φαινόμενο την άρνηση αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας από μία υπό ένταξη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, πρέπει να είμαστε ρεαλιστές, αναφέρει υπογραμμίζοντας πώς «η Τουρκία έχει σταματήσει εδώ και καιρό να επιθυμεί να ενταχθεί στην Ένωση». Αντίθετα, εκτιμά ότι η Άγκυρα επιδιώκει τη δημιουργία μιας σχέσης οικονομικής συνεργασίας που «θα της επιτρέψει την προσοδοφόρα πρόσβαση στην ενιαία μας αγορά, επωφελούμενη των πλεονεκτημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς να πρέπει να προχωρήσει στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, κάτι που θα συνέβαλε στην επίλυση των διαφορών της με τον Ελληνισμό, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο».
Ολόκληρη η συνέντευξη
Σε αδιέξοδο οδηγήθηκαν την τελευταία δεκαετία οι όποιες προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού. Τι προσδοκίες έχετε να βρεθεί κοινό έδαφος στην άτυπη πενταμερή στη Γενεύη;
Είναι γεγονός ότι όλες οι προηγούμενες προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού προβλήματος εισβολής και κατοχής εδώ και 51 χρόνια οδηγήθηκαν σε αδιέξοδο. Ο κύριος λόγος για αυτό το αδιέξοδο είναι η αδιάλλακτη και επεκτατική στάση της κατοχικής δύναμης, η οποία εκμεταλλεύεται το γεωπολιτικό και στρατιωτικό της εκτόπισμα για να παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου και την εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, κατέχοντας παράνομα το βόρειο τμήμα του νησιού παρά τις διεθνείς καταδίκες.
Οδεύουμε προς μία άτυπη πενταμερή με την Τουρκική πλευρά να διατυμπανίζει προκλητικά την αδιαλλαξία της, αξιώνοντας λύση δύο κρατών, συνεχίζοντας την επεκτατική και αναθεωρητική τακτική της, όπως μας έχει συνηθίσει και στις παράνομες αξιώσεις της στο Αιγαίο, αμφισβητώντας την αποκλειστική οικονομική ζώνη και κυριαρχία της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Ως Ελληνοκύπριος πολιτικός, πρόσφυγας από την επαρχία Αμμοχώστου, παραμένω σταθερά προσηλωμένος στη δίκαιη και βιώσιμη επίλυση του εθνικού μας προβλήματος, παρά τις δυσκολίες και τα αδιέξοδα που επιβάλλει συνεχώς η Άγκυρα. Στην προκειμένη περίπτωση, και λαμβάνοντας υπόψη το μεταβαλλόμενο διεθνές τοπίο και τις ισορροπίες που άλλαξε η Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η τρομοκρατική έξαρση της Χαμάς,η αντίδραση του Ισραήλ, η εκλογή του Προέδρου Τράμπ και η αλλαγή στάσης της Αμερικής όσον αφορά το εμπόριο και την αρχιτεκτονική ασφαλείας που ίσχυε μέχρι σήμερα για τον Δυτικό κόσμο, πιστεύω ότι η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων μετά από το τελευταίο αδιέξοδο του Κρανς Μοντανά το 2017 μπορεί να επιτευχθεί.
Είναι επιτακτική ανάγκη η χάραξη μιας σωστής και αποτελεσματικής διπλωματικής στρατηγικής από τον Ελληνισμό, με συντονισμένη συνεργασία ανάμεσα στη Λευκωσία και στην Αθήνα, για να ασκηθεί πίεση προς την Τουρκία, που επιθυμεί να αναβαθμίσει τον ρόλο της στην περιοχή και να διεκδικήσει συνεργασία και θέση στην άμυνα και ασφάλεια στην Ευρώπη. Αυτό ωστόσο, δεν μπορεί να επιτευχθεί εάν δεν λυθεί το Κυπριακό, στη βάση των μέχρι τώρα συμφωνηθέντων και με σεβασμό στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και στο Ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης έχει θέσει ως στόχο την επανέναρξη των συνομιλιών από εκεί που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά , στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου. Στον αντίποδα , ο ηγέτης του Ψευδοκράτους, Ερσίν Τατάρ είναι υπέρμαχος της λύσης των δυο κρατών . Πώς μπορεί να γεφυρωθεί αυτό το χάσμα ;
Η διαχρονική επεκτατική και αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας, δεν αποτελεί έκπληξη. Η αξίωση του ηγέτη του ψευδοκράτους αποτελεί απλώς μια φυσική συνέχεια του στρατηγικού σχεδιασμού της χώρας. Παρ΄όλα αυτά, τέτοιες προκλητικές ενέργειες δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές ως βάση ή αφετηρία συζήτησης. Η διεθνής κοινότητα οφείλει να αντιταχθεί αποφασιστικά, παρά τις φωνές και τις προκλήσεις του κατακτητή.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε κομβικό σημείο και οφείλει να αντιμετωπίσει τον ίδιο της τον εαυτό και τους περιορισμούς που αυτή θέτει στις δυνατότητες της. Οι τελευταίες εξελίξεις αποδεικνύουν επιτακτικά την ανάγκη η Ευρώπη να αναλάβει το βάρος της ευθύνης για την άμυνα και την ασφάλεια της. Ταυτόχρονα, καλείται να καλύψει το κενό που δημιουργεί η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ που αποστασιοποιείται από τα διεθνή προβλήματα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να ασκήσει πραγματική πίεση προς την Τουρκία, αξιοποιώντας το οικονομικό εκτόπισμα της ενιαίας αγοράς των 27 κρατών μελών και τη νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ηπείρου που σχεδιάζει, με την τρομακτική αναβάθμιση των στρατιωτικών μας δυνάμεων. Ως αποτέλεσμα, η διπλωματική μας δύναμη, που μέχρι σήμερα περιορίζεται σε ανακοινώσεις, γραπτές καταδίκες και μη-αποτελεσματικά ψηφίσματα, θα αναβαθμιστεί. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, που ενισχύει δυναμικά την στρατιωτική και αμυντική της δύναμη και οφείλει να αναλάβει τον ηγετικό ρόλο που της αναλογεί στο παγκόσμιο διπλωματικό οικοδόμημα. Διαφορετικά, ανεξάρτητα από τις εξελίξεις στο Κυπριακό, οι ευρωπαϊκές χώρες κινδυνεύουν να διολισθήσουν οικονομικά και γεωπολιτικά σε ένα νέο παγκόσμιο περιβάλλον που κυριαρχείται από τους πόλους των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ρωσίας και της Κίνας.
Η Τουρκία απεργάζεται και επιθυμεί τη διχοτόμηση της Κύπρου καθώς αντιμετωπίζει το συγκεκριμένο θέμα ως εθνικό . Επίσης , το γεγονός ότι ένα υποψήφιο κράτος μέλος (η Τουρκία) αρνείται να αναγνωρίσει ένα από τα σημερινά κράτη μέλη (την Κύπρο), αποτελεί πρωτοφανές φαινόμενο . Μπορεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να πείσει την Άγκυρα να απεμπολήσει από τη συγκεκριμένη θέση ;
Η άρνηση αναγνώρισης της Κυπριακής Δημοκρατίας αποτελεί ένα πρωτοφανές φαινόμενο για μία υπό ένταξη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, πρέπει να είμαστε ρεαλιστές, η Τουρκία έχει σταματήσει εδώ και καιρό να επιθυμεί να ενταχθεί στην Ένωση, ενώ επιφυλάσσομαι να τοποθετηθώ ως προς το αν ποτέ το επιθυμούσε πραγματικά. Αντίθετα, επιδιώκει τη δημιουργία μιας σχέσης οικονομικής συνεργασίας που θα της επιτρέψει την προσοδοφόρα πρόσβαση στην ενιαία μας αγορά, επωφελούμενη των πλεονεκτημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς να πρέπει να προχωρήσει στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, κάτι που θα συνέβαλε στην επίλυση των διαφορών της με τον Ελληνισμό, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο.
Η ενίσχυση της κοινής αμυντικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια στην Κύπρο και να λειτουργήσει ως καταλυτικός παράγοντας στην επίλυση του εθνικού μας προβλήματος. Επίσης, η ενεργειακή πτυχή του Κυπριακού πρέπει να συνδεθεί με την ευρωπαϊκή ανάγκη διαφοροποίησης των ενεργειακών πόρων της ηπείρου. Η αξιοποίηση των Κυπριακών κοιτασμάτων μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης, τόσο για την ειρηνική επίλυση του Κυπριακού προβλήματος και τη συμβίωση των δύο κοινοτήτων στο νησί, όσο και για την ενεργειακή ασφάλεια και οικονομική σταθερότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει επανειλημμένα εκφράσει τη στήριξη του για μία συνολική λύση του Κυπριακού, συνδέοντας μάλιστα τις εξελίξεις με την ενταξιακή πορεία και σχέση της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Φτάνει, βέβαια, η Ευρωπαϊκή Ένωση να μετουσιώσει τις γραπτές ανακοινώσεις της σε πράξεις, ασκώντας πραγματική πίεση στην Τουρκία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να αντιδράσει αποτελεσματικά και δυναμικά, καθιστώντας σαφές ότι η παραβίαση της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, και η αμφισβήτηση της κυριαρχίας της Ελληνικής Δημοκρατίας, θα επιφέρουν σημαντικές επιπτώσεις. και απτά κόστη. Διαφορετικά, η Τουρκία θα συνεχίσει να απολαμβάνει την προνομιακή θέση που έχει σήμερα, χωρίς αυτό να έχει οποιοδήποτε αντίκτυπο στις σχέσεις της με την Ελλάδα και την Κύπρο.
Είστε ικανοποιημένος από τον τρόπο που αντιμετωπίζει η διεθνής κοινότητα το Κυπριακό ;
Κανένας πρόσφυγας δεν μπορεί να είναι ικανοποιημένος από την αντιμετώπιση της διεθνής κοινότητας για το Κυπριακό. Τα ψηφίσματα, οι καταδίκες και οι ανακοινώσεις δεν βοηθούν για να επιστρέψω στο σπίτι μου, ενώ οι παλαιότερες γενιές σβήνουν με την απογοήτευση αφού η διεθνής κοινότητα έχει αποτύχει στην επιβολή αποτελεσματικών πιέσεων προς την Τουρκία για την επίλυση του προβλήματος μας.
Την ίδια στιγμή, πιστεύω ότι το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα μπορεί λειτουργήσει καταλυτικά ως προς τη λύση του Κυπριακού προβλήματος εισβολής και κατοχής, αν αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν και σταθεί αντιμέτωπο με τους περιορισμούς που θέτει στον εαυτό του. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι κάτι περισσότερο από έναν οργανισμό οικονομικής και πολιτικής συνεργασίας. Είναι μία παγκόσμια οικονομική, στρατιωτική και πολιτική υπερδύναμη, και με αυτό τον τρόπο πρέπει να αντιμετωπίζει τα προβλήματα που προκύπτουν στον κόσμο.
Πιστεύω πραγματικά ότι τα γεγονότα που βιώνουμε οφείλουν να ξυπνήσουν τον γίγαντα που λέγεται Ευρωπαϊκή Ένωση, και που αυτή τη στιγμή κοιμάται λόγω των ανέσεων που προσέφερε – μέχρι σήμερα – η παγκόσμια τάξη όπως την γνωρίζουμε μετά το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, και που έχει αλλάξει η Αμερική, Κίνα και η Ρωσία το τελευταίο διάστημα.
Σε σχέση το σχήμα 3+1, που περιλαμβάνει την Κύπρο, το Ισραήλ, την Ελλάδα, και τις ΗΠΑ, θεωρείτε πώς η κυβέρνηση Τραμπ είναι πρόθυμη να μεσολαβήσει για την επίλυση του Κυπριακού ;
Η ανάλυση των επόμενων κινήσεων της κυβέρνησης Τράμπ αποτελεί πρόκληση, καθώς η προσέγγισή της χαρακτηρίζεται από επιχειρηματική νοοτροπία επικεντρωμένη στην επίτευξη συμφωνιών, κάτι που δεν μπορεί πάντα να εφαρμοστεί σε γεωπολιτικά προβλήματα. Την ίδια στιγμή, η συνεργασία Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ και ΗΠΑ παραμένει θετικά υποσχόμενη και αποδεικνύεται, μέχρι στιγμής, επιτυχημένη.
Στην Κύπρο,παρά τις προκλήσεις και απειλές της Τουρκίας, τα οικόπεδα της αποκλειστικής οικονομικής μας ζώνης που εκμεταλλεύονται συμπράξεις που περιλαμβάνουν Αμερικανικά συμφέροντα συνεχίζουν τις εργασίες τους και δημιουργούν ολοένα και μεγαλύτερες προσδοκίες για τα αποτελέσματα τους. Η ανακάλυψη ενεργειακών πόρων στη Ανατολική Μεσόγειο προσθέτει νέα δυναμική στην περιοχή, καθιστώντας την επίλυση του Κυπριακού πιο επιτακτική για την πλήρη αξιοποίηση αυτών των πόρων, ιδιαίτερα σε μία περίοδο που η ενεργειακή κρίση και ασφάλεια επηρεάζει τις οικονομίες και τα νοικοκυριά ανά το παγκόσμιο. Ταυτόχρονα, οι κοινές στρατιωτικές ασκήσεις στην περιοχή καταδεικνύουν τις δυνατότητες που μπορεί να έχει μία συνεργασία, πέραν από την εκμετάλλευση των ενεργειακών μας αποθεμάτων, και στέλνουν και τα ανάλογα μηνύματα στις γειτονικές χώρες.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επίλυση του Κυπριακού, αξιοποιώντας την επιρροή που έχει σε όλους τους παράγοντες που εμπλέκονται στο πρόβλημα. Πιστεύω ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε συνθήκες που να ευνοούν την θετική Αμερικανική εμπλοκή στο Κυπριακό, διατηρώντας βέβαια επιφυλάξεις ως προς την έκρυθμη, και συχνά αβέβαιη, αντίδραση της νέας κυβέρνησης, που αποδεικνύει ότι μπορεί να αλλάξει στάση αυθημερόν, ακόμα και με τους πιο στενούς της συμμάχους, όπως για παράδειγμα τον Καναδά.
