Από τη νηστεία, στο πασχαλινό τραπέζι: Πώς να προστατευτείτε από την… υπερβολή- Χρήσιμες συμβουλές

Το Πάσχα είναι πλέον μερικές ώρες μακριά, και είμαστε αποφασισμένοι να το απολαύσουμε με όλες μας τις αισθήσεις, είτε στην πόλη, είτε στα νησιά, είτε στην εξοχή.

Οι γαστριμαργικές απολαύσεις είναι κάτι παραπάνω από άφθονες τις επόμενες ημέρες- για νηστεύσαντες και μη νηστεύσαντες- και εδώ είναι που θα χρειαστεί προσοχή καθώς μετά από μία μεγάλη περίοδο αποχής από ζωικά τρόφιμα, η μετάβαση θέλει μικρά βήματα για να αντέξει το στομάχι μας και να μην καταλήξουμε στα Επείγοντα.

1 στους 2 με πρόβλημα στο στομάχι από το βράδυ της Ανάστασης

Όπως μάλιστα αναφέρει στο CNN Greece η Γεωργία Καπώλη, Κλινική Διαιτολόγος- Διατροφολόγος, ΜSc Επιστημονική Διευθύντρια Κέντρου Διαιτολογικής Υποστήριξης & Μεταβολικού Ελέγχου ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Νεμέας, τα στοιχεία είναι αδιάψευστα:

Ο ένας στους δύο εξ ημών θα ταλαιπωρηθεί από το στομάχι του από το βράδυ της Ανάστασης και μέχρι να έρθει η Δευτέρα του Πάσχα.

Αιτία, η υπερκατανάλωση ζωικής προέλευσης τροφίμων, αλκοόλ και γλυκών, που «πέφτουν βαριά» στο στομάχι και μας κάνουν να νιώθουμε ότι θα… σκάσουμε.

Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το στομάχι «αντιλαμβάνεται» ότι έχει αυξημένο… φόρτο εργασίας, και έτσι παράγει μεγαλύτερες από το συνηθισμένο ποσότητες γαστρικών οξέων για να πέψει την τροφή.

Ορισμένα συστατικά του γεύματος, όμως, όπως το αλκοόλ, η ζάχαρη και τα λίπη, χαλαρώνουν τον μυ που κλείνει το άνοιγμα συνδέσεως του στομάχου με τον οισοφάγο – και έτσι, τα γαστρικά οξέα βρίσκουν διέξοδο προς τα πάνω, με αποτέλεσμα πολλές φορές να εμφανίζεται ναυτία, φούσκωμα, ανακατωμένο στομάχι και δυσάρεστη γεύση στο στόμα.

Οι ομάδες που υποφέρουν από δυσπεψία

Άτομα με τις ακόλουθες παθήσεις είναι πιθανότερο να υποφέρουν από δυσπεψία:

• χολολιθίαση (πέτρες στη χολή)
• γαστρίτιδα (η φλεγμονή ή διόγκωση στο εσωτερικό τοίχωμα του στομάχου)
• παγκρεατίτιδα (η φλεγμονή του παγκρέατος)
• πεπτικό έλκος (στο στομάχι ή στο έντερο).

Ιδιαίτερα επικίνδυνες μπορεί να αποδειχθούν οι διατροφικές υπερβολές της εορταστικής περιόδου σε άτομα με βεβαρημένο ιατρικό ιστορικό, όπως π.χ. διαβητικοί, άτομα με υπέρταση, χοληστερίνη αλλά και στεφανιαία νόσο.

Πολλές φαίνεται να είναι οι εισαγωγές ακόμα και στα νοσοκομεία ανήμερα το Πάσχα.

Περιστατικά δυσφορίας από υψηλή κατανάλωση φαγητού, κρίσεις χολοκυστίτιδας λόγω αυξημένης κατανάλωσης λιπιδίων, περιστατικά μέθης και ατυχήματα εξαιτίας κατανάλωσης αλκοόλ.

Επίσης καταγράφονται πολλά περιστατικά γαστρεντερίτιδας, που δεν οφείλονται σε κάποια ίωση αλλά έχουν να κάνουν με την υπερκατανάλωση φαγητού μετά από την νηστεία.

Από τη νηστεία στην ευωχία

Συνεπώς, σύμφωνα με την κυρία Καπώλη, για να αποφύγουμε την δυσπεψία χωρίς να στερηθούμε τις λιχουδιές των Πάσχα καλό είναι να έχουμε υπόψιν μας τα εξής:

* Το βράδυ Ανάστασης καταναλώνουμε σούπα (μαγειρίτσα), έτσι ώστε να μην βαρύνουμε το στομάχι μετά τη νηστεία της Σαρακοστής.

* Καταναλώνουμε το κρέας χωρίς την πέτσα και αφαιρούμε το ορατό λίπος.

* Προτιμήστε το κατσίκι, που έχει λιγότερο λίπος από το αρνί.

* Δε μένουμε νηστικοί μέχρι το βράδυ.

* Δεν πέφτουμε για ύπνο προτού περάσουν 3 ώρες από τη στιγμή που φάγαμε.

* Χορεύουμε ή περπατάμε μετά το φαγητό. Η άσκηση διευκολύνει τη χώνεψη.

* Συνοδεύουμε το γεύμα με σαλάτα.

* Προτιμάμε το κρασί, συγκριτικά με όλα τα άλλαο αλκοολούχα ποτά.

* Αντιμετωπίζουμε εναλλακτικά τη δυσπεψία, πίνοντας σόδα ή αφεψήματα (π.χ. μέντα, δενδρολίβανο, χαμομήλι)

Το αλκοόλ σας προκάλεσε χανγκόβερ ή μεθύσατε

Τα αλκοολούχα ποτά σπάνια λείπουν από τις ημέρες των γιορτών.

Ωστόσο, η υπερβολική κατανάλωσή τους μπορεί να έχει δυσάρεστες επιπτώσεις, όπως πονοκέφαλο και μέθη.

Πώς θα το αποφύγετε

* Για να αποφύγουν τη μέθη, οι Ρωμαίοι έπιναν ένα μικρό ποτήρι ελαιόλαδο πριν το ποτό. Εσείς αρκεστείτε σε μικρότερη ποσότητα. Πιείτε μια κ.σ. λάδι, μία ώρα προτού καταναλώσετε αλκοόλ. Παρόμοια δράση έχουν, επίσης, ένα ποτήρι γάλα.

* Πίνετε αρκετό νερό μαζί με το ποτό σας.

* Μην αναμειγνύετε αναψυκτικά με αλκοόλ.

* Μην πίνετε ποτέ με άδειο στομάχι.

* Αντιμετωπίστε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ πίνοντας αφέψημα από γαρίφαλο.

Τέλος, η φυσική δραστηριότητα συμβάλλει στην καλύτερη εντερική λειτουργία και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της δυσπεψίας.

Τρία χρήσιμα tips που θα σώσουν το στομάχι και τη διάθεσή σας

Ας δούμε στη συνέχεια μερικά tips ακόμη, που θα μας βοηθήσουν ώστε να μην δημιουργήσουν πρόβλημα στο στομάχι μας και επομένως στη διάθεσή μας.

1ο Διατροφικό Tip: Μη παραμείνετε νηστικοί όλη την ημέρα περιμένοντας το βράδυ της Ανάστασης για να γευτείτε όλα τα καλούδια που θα έχετε ετοιμάσει, γιατί το μόνο σίγουρο είναι πως στο τέλος θα σας μείνει απλά ένα αίσθημα φουσκώματος και δυσφορίας. Καταναλώστε κανονικά το πρωινό και τα ενδιάμεσα γεύματά σας και επιλέξτε κάτι ελαφρύ για μεσημεριανό, όπως μια σαλάτα με μικρή ποσότητα από πλιγούρι ή ζυμαρικά ή ένα σάντουιτς λαχανικών.

2ο Διατροφικό Tip: Καταναλώστε τη σαλάτα σας προτού περάσετε στο κυρίως πιάτο της μαγειρίτσας. Οι φυτικές ίνες που περιέχει πέραν του αισθήματος κορεσμού που δημιουργούν, το οποίο έχει σαν αποτέλεσμα να καταναλώνετε λιγότερη ποσότητα τροφής, συντελούν και στη μειωμένη απορρόφηση λίπους και χοληστερόλης από τα κύτταρα ρυθμίζοντας έτσι το λιπιδαιμικό προφίλ του οργανισμού σας.

Με λίγα λόγια και βοηθούν στη διατήρηση του βάρους και συντελούν στη ρύθμιση της υγείας!

3ο Διατροφικό Tip: Αποφύγετε την ταυτόχρονη κατανάλωση όλων των Πασχαλιάτικων εδεσμάτων που έχετε ετοιμάσει. Τσουγκρίστε με την οικογένεια και καταναλώστε ένα αυγό στο πρωινό σας γεύμα. Τα κυρίως γεύματα που θα ακολουθήσουν θα περιέχουν αρκετό λίπος και χοληστερόλη, μην επιβαρύνετε κι άλλο τον οργανισμό και το στομάχι σας.

Η ώρα της αλήθειας στο πιάτο σας

Ας δούμε στη συνέχεια όμως, με τη βοήθεια της κυρίας Καπώλη, τα διάσημα πιάτα των Πασχαλινών ημερών με τη διατροφική τους αξία και τις θερμίδες τους:

Μαγειρίτσα: Ένα πιάτο μαγειρίτσα περιλαμβάνει: Εντόσθια (συκωταριά, έντερα), ρύζι, αυγά, κάποια λαχανικά, χυμό λεμονιού, φυτικό λίπος ελαιολάδου, και μπορεί να προσφέρει στον οργανισμό μέχρι και 580-600 θερμίδες, αλλά με πολύ μεγάλη περιεκτικότητα σε χοληστερόλη και ζωικό – κορεσμένο λίπος.

Πέραν όμως των «κακών» νέων υπάρχουν και τα «καλά» νέα. Τα εντόσθια που περιέχονται στη μαγειρίτσα είναι πλούσια σε αιμικό σίδηρο (εύκολα απορροφήσιμο από τον οργανισμό), καθώς και σε πλήθος βιταμινών όπως, βιταμίνη Α, θειαμίνη (Β1), ριβοφλαβίνη (Β2), βιταμίνη Β12, βιοτίνη και σε φολικό οξύ. Καταναλώστε λοιπόν με μέτρο και θα ωφεληθείτε!

Για να κάνετε πιο «light» τη μαγειρίτσα σας, μειώστε την ποσότητα των εντοσθίων, αυξάνοντας την περιεκτικότητα σε λαχανικά, και περιορίστε την προσθήκη των αυγών σε έναν μόνο κρόκο, ή ακόμα καλύτερα προσθέστε μόνο τα ασπράδια τους. Η μείωση αυτή είναι ικανή να «ρίξει» τη συνολική τιμή χοληστερόλης του πιάτου σας κατά 186 χιλιοστόγραμμα ανά κρόκο αυγού!

Διατροφική πρόταση: Αντικαταστήστε το αυγολέμονο με γιαούρτι! Θα κάνει πιο ελαφρύ και πιο ευκολόπεπτο το πιάτο σας.

Κόκκινα αυγά: Τα κόκκινα αβγά βάφονται τη Μεγάλη Πέμπτη και το πρώτο αβγό είναι της Παναγίας, φυλάσσεται στο εικονοστάσιο και πιστεύεται ότι έχει θεραπευτικές και αποτρεπτικές ιδιότητες. Το πανελλήνιο έθιμο του τσουγκρίσματος των αβγών εκφράζει την έξοδο του Χριστού από το τάφο, όπως ακριβώς ο νεοσσός σπάει το κέλυφος και βγαίνει στη ζωή. Ωστόσο, το αυγό δεν έχει επιλεχθεί τυχαία, μιας και αποτελεί ένα σημαντικό τρόφιμο με πολύ υψηλή διατροφική αξία. Συγκεκριμένα, το ασπράδι του αποτελείται κατά 45% από πρωτεΐνες που συμβάλλουν στη μυϊκή ενδυνάμωση και η κατανάλωση ενός αυγού ημερησίως συμβάλλει κατά 11% στη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη. Επιπλέον, είναι πλούσιο σε ασβέστιο, φώσφορο, σίδηρο, νάτριο, κάλλιο, βιταμίνη Α, νιασίνη, βιοτίνη, δηλαδή σε υψηλής ποιότητας βιταμίνες, μέταλλα.

Πασχαλινά κουλούρια: Γλυκιά πρόταση ιδανική για την ενεργοποίηση του μεταβολισμού, την ενίσχυση της μνήμης και της πνευματικής διαύγειας, λόγω της περιεκτικότητας σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β. 60 γραμμάρια δίνουν περίπου 230 θερμίδες με 43 γραμμάρια υδατάνθρακες και 61 mg χοληστερίνη.

Τσουρέκι: Το τσουρέκι αποτελεί πηγή υδατανθράκων και λίπους. Τα 70γρ δίνουν 68 θερμίδες, με 44γρ υδατανθράκων και 74μg χοληστερόλης. Επομένως, μία λεπτή φέτα τσουρέκι ισοδυναμεί με 1 φέτα ψωμί 30γρ, δηλαδή καθόλου απαγορευτικό σε ένα ισοροποιημένο διαιτολόγιο. Επιπλέον, το αλεύρι, το γάλα και τα αυγά που προστίθονται στο τσουρέκι εφοδιάζουν τον οργανισμό με βιταμίνες και μέταλλα όπως θειαμίνη (Β1), ριβοφλαβίνη (Β2), βιταμίνη Α, D, Ε, μαγνήσιο, σίδηρο, χαλκό, ενισχύοντας την πνευματική διαύγεια, τη λειτουργία της καρδιάς και την πρόληψη από αναιμία. Η ιδιαίτερη γεύση και μυρωδιά του τσουρεκιού οφείλονται στο μαχλέπι και στη μαστίχα, τα οποία έχουν χωνευτικές και τονωτικές ιδιότητες.

Αρνί: Οοβελίας συμβολίζει τη θυσία του Χριστού, του αγνού αμνού για τη Σωτηρία της ανθρωπότητας. Ο πασχαλινός αμνός σημαδεύει το τέλος της λιτότητας και του θρήνου που διακρίνει την περίοδο της Σαρακοστής. Εντούτοις, έχει υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένο «κακό» λίπος και θερμίδες: Τα 100γρ αρνιού έχουν 15γρ λίπους και 375 θερμίδες. Επιπλέον, το αρνί έχει υψηλή περιεκτικότητα σε πουρίνες, οι οποίες αυξάνουν το ουρικό οξύ στο αίμα, με αποτέλεσμα να προκαλείται ουρική αρθρίτιδα. Τα πιο άπαχα τμήματά του είναι το μπούτι.

Κατσίκι: αποτελεί πιο διαιτητική επιλογή συγκριτικά με το αρνί, μιας και έχει λιγότερες θερμίδες και λίπος (τα 100γρ κατσικιού έχουν 2,3γρ λίπους και 110 θερμίδες). Το κατσίκι είναι πλούσιο σε συνένζυμο Q10, του οποίου η αντιοξειδωτική δράση μειώνει την LDL – κακή χοληστερόλη, προλαμβάνοντας τη στεφανιαία νόσο και τον κίνδυνο για καρδιακή προσβολή. Επιπλέον, το κατσίκι έχει υψηλή περιεκτικότητα σε L-καρνιτίνη και γ-λινολεϊκό οξύ (CLA), που συμβάλλουν στην ελάττωση του λίπους σε υπέρβαρα άτομα και στη βελτίωση του λιπιδαιμικού τους προφίλ.