Γιάνναρος: «Ζώνες άμυνας» τα καθαρισμένα οικόπεδα – Από ανθρώπινο χέρι οι 9 στις 10 πυρκαγιές

Με την αντιπυρική περίοδο να ξεκινά επίσημα την 1η Μαΐου, για τις προκλήσεις τις οποίας ενημερώθηκε νωρίτερα ο πρωθυπουργός, σε επίσκεψή του στο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, ο κ. Γιάνναρος επισημαίνει τη σημασία ενός ολοκληρωμένου σχεδίου πρόληψης και αντιμετώπισης των πύρινων μετώπων.
«Η πηγή του προβλήματος δεν είναι κλιματική αλλαγή. Η κλιματική αλλαγή δημιουργεί ένα περιβάλλον το οποίο είναι πολύ ευνοϊκό για τη φωτιά» σημειώνει χαρακτηριστικά.
«Η φωτιά από κάπου μπαίνει και 9 στις 10 περιπτώσεις είναι ο ανθρώπινος παράγοντας» ένοχος για την εκδήλωσή της, όπως αναφέρει ο ίδιος.
Στην κατεύθυνση αυτή, το μέτρο του καθαρισμού των οικοπέδων, που έχει εφαρμοστεί από το 2024, φαίνεται πως μπορεί να φέρει θετικά αποτελέσματα, υπογραμμίζει ο κ. Γιάνναρος.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον πυρομετεωρολόγο, στη χώρα μας δεν γνωρίζουμε με ακρίβεια τις αιτίες εκδήλωσης μιας πυρκαγιάς. Τι σημαίνει αυτό;
«Θα πρέπει να γνωρίζουμε πόσες προκλήθηκαν από κεραυνούς, πόσες από το ηλεκτρικού δικτύου και πόσες από κάποιον πολίτη που έκανε μπάρμπεκιου στον κήπο του» αναλύει.
«Διότι διαφορετικά» συμπληρώνει δεν μπορούμε να θεραπεύσουμε το πρόβλημα. Είναι σαν να πηγαίνουμε στο γιατρό και να του λέμε απλά πονάμε. Αν δεν θα του πούμε πού πονάμε δεν θα μπορέσουμε να γνωρίζουμε πως θα θεραπευτούμε».
Αυτή η διαπίστωση, σύμφωνα με τον ίδιο είναι σημαντική, γιατί «πάλι πυρκαγιές θα έχουμε πυρκαγιές και στο μέλλον ακόμη και χειρότερες συνθήκες».
Επομένως «εάν αποφύγουμε τις οκτώ από τις 10 ενάρξεις πυρκαγιάς, θα πρέπει να πρέπει να ξέρουμε από πού προκαλούνται».
Πώς συμβάλλει ο καθαρισμός οικοπέδων;
Εξηγώντας γιατί είναι σημαντικός ο καθαρισμός οικοπέδων ο ερευνητής, αναφέρει πως πρόκειται για ένα μέτρο που «δούλεψε κατά τη διάρκεια της περσινής χρονιάς και φαίνεται ότι έχει αποτελεσματικότητα, κυρίως στη μείωση των ενάρξεων πυρκαγιών, αλλά και στις περιπτώσεις όπου μία πυρκαγιά εισέρχεται στη ζώνη μίξης».
«Το χώρο, δηλαδή, όπου ο αστικός ιστός “μπλέκεται” με το φυσικό περιβάλλον. Στο σημείο αυτό, τα οικόπεδα που έχουν καθαριστεί, μπορούν να δράσουν κατασταλτικά και να λειτουργήσουν σαν ζώνες άμυνας, οι οποίες θα επιβραδύνουν ή θα σταματήσουν πολλές φορές την εξάπλωση της φωτιάς».
Πρόκειται, όπως, αναφέρει για μία πρακτική, που δεν θα έπρεπε να χρειάζεται να την επιβάλει το κράτος, αλλά «να την εφαρμόζει ο κάθε ένας από εμάς που έχει αποφασίσει να ζήσει μία τέτοια περιοχή».
Είναι, λοιπόν, ένα μέτρο το οποίο κινείται σε θετική κατεύθυνση, όπως και τα drones εναέριας επιτήρησης, τα οποία συμβάλλουν στον έγκαιρο εντοπισμό.
Σε κάθε περίπτωση, διευκρινίζει ο ίδιος ότι «δεν θα πρέπει να επαναπαυόμαστε σε αυτά τα μέτρα, διότι ακόμη και την πέρσι χρονιά που είχαμε αυτά τα εργαλεία, αποδείχθηκε σε δύο περιπτώσεις – στον Βαρνάβα και την Κορινθία – ότι δεν είναι αρκετά».
«Η φωτιά πάντοτε μπορεί να μας ξεπεράσει, γι’ αυτό χρειαζόμαστε πιο ολοκληρωμένες λύσεις. Χρειάζεται να μελετάμε τη συμπεριφορά των πυρκαγιών, την κίνησή της, χρειάζεται να τις χατογραφούμε, ούτως ώστε να μπορούμε στη συνέχεια να αποτιμούμε και να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε καλύτερα».
Αρνητικό «ορόσημο» το 2024 – Καλύτερες οι φετινές συνθήκες
Αναφερόμενος στα προγνωστικά δεδομένα για το 2025, ο κ. Γιάνναρος σημειώνει πως παρά το γεγονός ότι τον Μάρτιο καταγράφηκαν εκατοντάδες φωτιές, οι κλιματολογικές συνθήκες σε σχέση με το 2024 είναι πιο ευνοϊκές.
«Τον Μάρτιο πράγματι είχαμε ένα πολύ θερμό κύμα με πολύ υψηλές θερμοκρασίες και αυξημένη δραστηριότητα δασικών πυρκαγιών, ωστόσο αυτή δεν συγκρίνεται με τη δραστηριότητα την οποία ξεκινήσαμε να έχουμε πέρσι τέτοια εποχή.
«Σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό χειμώνα είμαστε σε καλύτερη κατάσταση» συμπλήρωσε.
Σε αυτό συνέβαλαν τόσο οι βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν από τον Σεπτέμβριο του 2024 μέχρι και τον Απρίλιο, οι οποίες ήταν περισσότερες σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό χειμώνα, όσο και οι αυξημένες χιονοπτώσεις.
«Έχει καλυφθεί περίπου το 50-75% του νερού που θα έπρεπε να είχε πέσει» συμπληρώνει.
«Είναι επίσης καλύτερη χρονιά, όσον αφορά στις χιονοπτώσεις που σημειώθηκαν κυρίως στην κεντρική και βόρεια χώρα» αναφέρει. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι ακόμη και στα τέλη Απριλίου οι βουνοκορφές εξακολουθούν να είναι «ντυμένες» στα «λευκά».
Μάλιστα, όπως αναφέρει ο πυρομετεωρολόγος «το χιόνι αυτό θα δράσει αποτρεπτικά για πυρκαγιές, όπως αυτές που είχαμε την περσινή χρονιά σε μεγάλα υψόμετρα στην κεντρική και Βόρεια Ελλάδα».
Τι δείχνουν τα δορυφορικά δεδομένα
Την συγκρατημένα αισιόδοξη αυτή εκτίμηση, ενισχύουν και τα δορυφορικά δεδομένα που υπάρχουν αναφορικά με την δραστηριότητα των δασικών ή αγροτοδασικών πυρκαγιών πυρκαγιών.
«Δεν φαίνεται δορυφορικά η αντιπυρική περίοδος να ξεκινά με πάρα πολλές πυρκαγιές» επισημαίνει ο ερευνητής.
Τα προγνωστικά δεδομένα που έχουν συγκεντρωθεί μέχρι στιγμής και τα οποία σκιαγραφούν ένα «γενικό περίγραμμα» της αντιπυρικής περιόδου που θα διανύσουμε, δείχνουν ένα «θερμό και ξηρό καλοκαίρι».
Με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι επιστήμονες, η μεγαλύτερη δυσκολία φαίνεται πως εντοπίζεται από τα τέλη Ιουνίου με αρχές Ιουλίου και έπειτα.
Πόσο πρέπει να μας ανησυχούν οι φωτιές που καίνε από τον Απρίλιο στις γειτονικές χώρες
Αναφερόμενος στις πυρκαγιές που καίνε στο Ισραήλ τα τελευταία 24ωρα, ο κ. Γιάνναρος αναφέρει πως το παράδειγμα αυτό δείχνει
«αυτό το οποίο βλέπουμε τα τελευταία χρόνια σε διάφορες περιοχές του πλανήτη».
«Την τελευταία δεκαετία ολοένα και πιο συχνά εκδηλώνονται ολοένα και πιο μεγάλες, ολοένα και πιο έντονες πυρκαγιές» εξηγεί ο ίδιος.
«Το παρακολουθούμε, είναι κάτι το οποίο μας ανησυχεί και για το οποίο υπάρχουν συγκεκριμένα μέτρα, συγκεκριμένες προσεγγίσεις για να το αντιμετωπίσουμε» προσθέτει.
Όπως επισημαίνει «πρόκειται για την ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών και την αντιμετώπισή τους ως ένα φυσικό φαινόμενο». «Είναι σημαντικό να αξιοποιήσουμε το χρόνο που μας δίνεται κατά τη διάρκεια του χειμώνα και να λάβουμε όλα εκείνα τα μέτρα πρόληψης τα οποία θα μπορέσουν να αποτρέψουν τις καταστροφικές επιπτώσεις των πυρκαγιών» υπογραμμίζει.