Νέος, έκτος ομαδικός τάφος εκτελεσθέντων πολιτικών κρατούμενων του Εμφυλίου πολέμου εντοπίστηκε στις Συκιές κατά τη νέα φάση των ανασκαφών στο πάρκο Εθνικής Αντίστασης κοντά στο Επταπύργιο αποκάλυψε ο δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών, Σίμος Δανιηλίδης στη διάρκεια της παρουσίασης του βιβλίου.
Η αποκάλυψη έγινε συγκεκριμένα στην παρουσίαση του βιβλίου του πρώην γενικού διευθυντή του Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων, Σπύρου Κουζινόπουλου, «Γεντί Κουλέ, η Βαστίλη της Θεσσαλονίκης» στο πλαίσιο της 21ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης.
«Δικαιωνόμαστε όσοι πιστεύαμε ότι θα βρούμε και άλλους, θα συνεχίσουμε την προσπάθεια όλο το επόμενο διάστημα έτσι ώστε να αποκαλύψουμε όσο τον δυνατόν περισσότερους στην ευρύτερη περιοχή» τόνισε ο δήμαρχος Νεάπολης – Συκεών επισημαίνοντας πως στους προηγούμενους πέντε ομαδικούς τάφους βρέθηκαν 33 σκελετοί.
«Δεν ξέρω ποια τύχη και ποια ευλογία έφερε τη συγκυρία αυτή που την ώρα ετοιμάζονταν και ολοκληρώνονταν οι διαδικασίες και οι προσπάθειες πολλών χρόνων του Σπύρου Κουζινόπουλου για την εκτύπωση του βιβλίου, ακριβώς εκείνη την εποχή, στα μέσα προς τα τέλη Νοεμβρίου στις ανασκαφές για την εκτέλεση ενός έργου ανάπλασης στα βόρεια των Συκεών, απέναντι από το Επταπύργιο να πέσουμε επάνω στους πρώτους σκελετούς» τόνισε ο κ. Δανιηλίδης κάνοντας λόγο για ευρήματα «με ύψιστο ιστορικό και πολιτικό ενδιαφέρον όχι μόνο για τον Δήμο Νεάπολης – Συκεών, αλλά για όλη τη χώρα».
Πάνω από 400 οι εκτελεσθέντες
Οι ανασκαφές συνεχίστηκαν και προχθές βρέθηκε έκτος ομαδικός τάφος, υπογράμμισε ο κ. Δανιηλίδης και ανέφερε ότι είναι πάνω από 400 οι εκτελεσθέντες πολιτικοί κρατούμενοι την περίοδο του Εμφυλίου και περίπου ίδιος αριθμός είναι των εκτελεσθέντων από τη Γκεστάπο την περίοδο της Κατοχής, οι οποίοι όμως, σύμφωνα με τα στοιχεία, θάβονταν σε έξι σημεία στην πόλη και όχι κοντά στο Γεντί Κουλέ.
Τόνισε ακόμη ότι συγκεκριμένη υπηρεσία του δήμου Νεάπολης -Συκεών επικοινωνεί με οικογένειες από όλη την Ελλάδα συγκεντρώνει στοιχεία όσων έχουν πιθανότατα εκτελεσμένους συγγενείς και ότι σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης θα κινηθεί η διαδικασία για να γίνει εξέταση DNA στους σκελετούς και ταυτοποίηση για να διαπιστωθεί σε ποιους ανήκουν.
Ο δήμος Νεάπολης – Συκεών μετά τις ανασκαφές έχει σκοπό σε ένα δημοτικό οικόπεδο να δημιουργήσει Μουσείο για την Ιστορία της Εθνικής Αντίστασης και του Εμφυλίου ως μνημείο τιμής και μνήμης για αυτούς που έπεσαν για τις ιδέες τους και για να στείλει ένα μήνυμα συμφιλίωσης και εθνικής ενότητας, είπε ο κ. Δανιηλίδης.
Η εξέλιξη του Επταπυργίου
Μέσα από ένα πλήθος μαρτυριών, ντοκουμέντων και αρχειακού υλικού, ο συγγραφέας στο βιβλίο «Γεντί Κουλέ, η Βαστίλη της Θεσσαλονίκης» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις IANOS παρουσιάζει όλη την εξέλιξη του Επταπυργίου, από τη λειτουργία του ως κάστρου της Θεσσαλονίκης και αργότερα ως φυλακής, από την περίοδο ακόμη της Οθωμανικής κυριαρχίας της πόλης μέχρι το κλείσιμό της το 1989.
Εκπροσωπώντας την πανεπιστημιακή κοινότητα ο Άρης Στυλιανού, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ είπε ότι το βιβλίο προσφέρει μία πολύ καλή ευκαιρία για τους μελετητές, για τους ερευνητές της Νεότερης Ιστορίας.
Διαβάζοντας το βιβλίο συνειδητοποιούμε πόσο μαύρο, σκοτεινό είναι το παρελθόν των φυλακών του φρουρίου που χρησιμοποιήθηκε ως μπουντρούμι για να φυλακιστούν άνθρωποι, να βασανιστούν και να εκτελεστούν με τις χειρότερες συνθήκες. Έχει όμως και μία αισιόδοξη, φωτεινή πλευρά το βιβλίο, δείχνει ότι οι άνθρωποι και μέσα στις ταλαιπωρίες πάντα προσδοκούσαν και μάχονταν για την ελευθερία, επισήμανε ο κ. Στυλιανού.
Πρώτη φορά συνάντησα τόσο εκτεταμένη, λεπτομερή και μεθοδικά οργανωμένη παρουσίαση του θέματος, χρονολογικά, περιπτωσιολογικά, ιστορικά, ανέφερε ο Κώστας Λογοθέτης, δικηγόρος, τέως εισαγγελέας.
Το πλεονέκτημα του βιβλίου είναι οι ιστορικές του αναφορές, ξεκινάει από τον Πύργο του Αίματος που ήταν φρικτή φυλακή επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, δηλαδή κατά κάποιο τρόπο παραθέτει το ιστορικό του σωφρονισμού σε αυτή την πόλη, είπε.
«Καλή αντάμωση σύντροφοι»
Στο βιβλίο περιλαμβάνεται το άγνωστο στοιχείο, ότι στο Γεντί Κουλέ κρατήθηκαν οι λιποτάκτες της Μικρασιατικής Εκστρατείας, ανέφερε προσθέτοντας ότι είναι θησαυρός, καθώς δεν υπάρχει ιστορική περίοδος της Θεσσαλονίκης και της Ελλάδας γενικότερα που να μην συνδέεται κάποια στιγμή με το Γεντί Κουλέ.
«Οι 400 εκτελεσμένοι στο Γεντί Κουλέ ήταν κομμουνιστές και το λέω αυτό γιατί για τη συμπεριφορά τους όταν πήγαιναν στο εκτελεστικό απόσπασμα έχω πολλές περιγραφές από τον Χρόνη Μίσσιο. Όταν πηγαίναν για το εκτελεστικό απόσπασμα οι άλλοι που ήταν στους θαλάμους φώναζαν “καλή αντάμωση σύντροφοι, για τη λαοκρατία σύντροφοι” ανέφερε ο Αγάπιος Σαχίνης, τέως δημοτικός σύμβουλος, συγγενής εκτελεσμένου στο Γεντί Κουλέ.
Όποιος ανατρέξει στις φωτογραφίες των διαδηλώσεων στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα την ημέρα της Απελευθέρωσης αυτό το σύνθημα είναι σε πολλά πλακάτ, τόνισε.
«Όταν ήρθαν στο φως οι ομαδικοί τάφοι περίμενε κανείς ότι η πολιτεία θα εκδηλώσει ενδιαφέρον και θα δείξει στον κόσμο τι είναι το Επταπύργιο, πόσες εκατοντάδες και χιλιάδες άτομα μαρτύρησαν εκεί μέσα. Αντί γι αυτό το υπουργείο Πολιτισμού και το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο έσπευσαν το εισιτήριο των 2-3 ευρώ να το κάνουν 10 ευρώ» ανέφερε ο συγγραφέας του βιβλίου, Σπύρος Κουζινόπουλος.
«Άρχισα να ασχολούμαι με το θέμα των Φυλακών του Επταπυργίου, όταν έπεσε στα χέρια μου η χειρόγραφη εφημερίδα «Εφταπυργίτης» που εκδίδονταν από τους πολιτικούς κρατουμένους των φυλακών του Γεντί Κουλέ της περιόδου 1945-1947» υπογράμμισε και πρόσθεσε:
«Κατά μια ευτυχή συγκυρία έχω στην κατοχή μου το μοναδικό σωζώμενο φύλλο της εφημερίδας και είναι ένα από αυτά που θέλω να παραδώσω ανάμεσα σε δύο ντουλάπες με υλικό που έχω για το Επταπύργιο, για να δημιουργηθεί ένα Μουσείο της Αντίστασης, ούτως ώστε οι επισκέπτες να βλέπουν τι μαρτύρια πέρασαν εκατοντάδες που βρέθηκαν κρατούμενοι μέσα στις φυλακές».
Στην παρουσίαση του βιβλίου ήταν παρόντες, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος της Νέας Αριστεράς, Αλέξης Χαρίτσης, ο αντιδήμαρχος Οικονομικού Προγραμματισμού και Δημοτικής Περιουσίας του Δήμου Θεσσαλονίκης Γιώργος Αρβανίτης, ως εκπρόσωπος του δημάρχου Θεσσαλονίκης Στέλιου Αγγελούδη, ο βουλευτής Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ, Γιάννης Δελής, ο πρόεδρος της Εταιρείας Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων Μακεδονίας,1940-1974, Τριαντάφυλλος Μηταφίδης.
