Τη συζήτηση για τη μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων, η οποία θεσπίστηκε το 1911 άνοιξε αυτή την εβδομάδα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, την ώρα που το Δημόσιο βρίσκεται σε φάση ριζικών αλλαγών.
Μετά τις ανακοινώσεις για αυξήσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων και την «πρεμιέρα» της εφαρμογής αξιολόγησης του Δημοσίου από τους πολίτες, ο πρωθυπουργός άνοικε και το κεφάλαιο της μονιμότητας, στο πλαίσιο της αναθεώρησης του άρθρου 103 του Συντάγματος.
«Ήρθε η ώρα να συζητήσουμε την αναθεώρηση της μονιμότητας στο Δημόσιο», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθαρίζοντας μάλιστα πως αυτό θα αφορά και τους υφιστάμενους υπαλλήλους και προκάλεσε ένα μεγάλο κύμα αντιδράσεων.
Ο νέος χάρτης του Δημοσίου
Α) Αυξήσεις
Για πρώτη φορά φέτος, η αύξηση στον κατώτατο μισθό συμπαρέσυρε θετικά τους μισθούς στον δημόσιο τομέα.
Έτσι, το σύνολο των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα είδαν μια μηνιαία αύξηση των αποδοχών τους κατά 30ευρώ από την 1η Απριλίου του 2025.
Αυτό το ποσό έρχεται να προστεθεί στις περσινές αυξήσεις:
- 70€ ανά μήνα, μικτά
- 20-50 ευρώ, οικογενειακή παροχή
- αύξηση 30% στα επιδόματα θέσεων ευθύνης και παραμεθόριων περιοχών κτλ
Πλέον, σε όλες τις μεταγενέστερες αυξήσεις του κατώτατου μισθού, το ποσό της αύξησης θα μεταφράζεται σε ισόποση αύξηση των αποδοχών για το σύνολο των δημοσίων υπαλλήλων.
Το δημοσιονομικό κόστος του μέτρου ανέρχεται σε 11,6 εκατ. ευρώ προσαυξανόμενο κατά 5 εκατ ευρώ σε ετήσια βάση τα επόμενα χρόνια.
Παράλληλα, πέραν της οριζόντιας αύξησης για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους, από φέτος εφαρμόζονται μια σειρά μέτρων που στόχο έχουν την ενίσχυση των καθαρών αποδοχών του δημοσίου, με συνολικό δημοσιονομικό κόστος 526 εκατ. ευρώ για το 2025.
Αυτά περιλαμβάνουν τα εξής:
- Αυτοτελής φορολόγηση της αποζημίωσης των εφημεριών των ιατρών του ΕΣΥ, με κόστος 40 εκατ. ευρώ.
- Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1 μονάδα και στο δημόσιο από 1/1/2025. Από τα 440 εκατ. ευρώ του κόστους της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών, τα 83 εκατ. ευρώ αφορούν το δημόσιο τομέα.
- Μη συμψηφισμός της προσωπικής διαφοράς δημοσίων υπαλλήλων κατά τη μισθολογική τους εξέλιξη εφόσον αυτή ανέρχεται έως 300 ευρώ και μερικός συμψηφισμός για υψηλότερες προσωπικές διαφορές. Αφορά περίπου 40.000 δημοσίους υπαλλήλους με ετήσιο κόστος 12 εκατ. ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 5 εκατ. ευρώ ετησίως.
- Διεύρυνση του κινήτρου επίτευξης στόχων στο δημόσιο, με ετήσιο κόστος 40 εκατ. ευρώ.
- Αύξηση της νυχτερινής αποζημίωσης των ενστόλων από 1/1/2025, με ετήσιο κόστος 25 εκατ. ευρώ.
- Από 1η Ιουλίου ενισχύονται περαιτέρω τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας (αφορά 156.000 ένστολους) με το επίδομα ιδιαίτερων συνθηκών εργασίας και επικινδυνότητας, λαμβάνοντας ενίσχυση 100 ευρώ μηνιαίως, με εκτιμώμενο συνολικό κόστος 111 εκατ. ευρώ για το 2025 και 222 εκατ. ευρώ για το 2026.
Β) Αξιολόγηση
Η νέα πλατφόρμα αξιολόγησης του Υπουργείου Εσωτερικών μετρά και αξιολογεί κρίσιμες υπηρεσίες που παρέχει το κεντρικό κράτος, όπως ο e-ΕΦΚΑ, τα μέσα μαζικής μεταφοράς, αλλά και η τοπική αυτοδιοίκηση, όπως η καθαριότητα, ο φωτισμός στους δρόμους, οι χώροι στάθμευσης και οι παιδικοί σταθμοί.
Στη λίστα βρίσκονται και ψηφιακές υπηρεσίες, όπως η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, αλλά και υπηρεσίες που πλέον παρέχονται μέσω του gov.gr, όπως η συμπλήρωση υπεύθυνης δήλωσης, ο ψηφιακός έλεγχος εισιτηρίων για γήπεδα και το e-παράβολο.
Όλες αυτές οι υπηρεσίες και δομές περιλαμβάνονται στο νέο σύστημα αξιολόγησης του Δημοσίου από τους πολίτες, που πρακτικά θα αποτελεί μία ευρεία δημοσκόπηση.
Η αξιολόγηση των υπηρεσιών θα γίνεται με βάση αριθμητική κλίμακα από 1 έως 10, όπου: με το 1 να σημαίνει «καθόλου ικανοποιημένος/η» και το 10 «απόλυτα ικανοποιημένος/η».
Η αξιολόγηση θα γίνεται ανώνυμα, μέσω τακτικού ερωτηματολογίου που θα μπορούν να συμπληρώσουν εθελοντικά όσοι ενδιαφέρονται. Το ερωτηματολόγιο, η συμπλήρωση του οποίου διαρκεί περίπου 7 λεπτά στην τωρινή μορφή του, θα καλύπτει υπηρεσίες όπου οι πολίτες σπανίως έρχονται πρόσωπο με πρόσωπο με δημόσιους ή δημοτικούς υπαλλήλους, ωστόσο είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την ποιότητα της ζωής τους.
Η ανάλυση των στοιχείων που θα προκύψουν από τα σχόλια των πολιτών θα γίνεται σε πολλά επίπεδα: ανά φορέα, ανά υπηρεσία, ανά περιφέρεια, περιφερειακή ενότητα, δήμο και δημοτική ενότητα, ακόμα και σε επίπεδο ταχυδρομικού κώδικα. Οι απαντήσεις θα εξετάζονται επίσης με βάση την ηλικιακή ομάδα των συμμετεχόντων.
Γ) Άρση μονιμότητας
«Έχει έρθει η ώρα να συζητήσουμε την αναθεώρηση του Συντάγματος για τη μονιμότητα στο Δημόσιο» η οποία θεσπίστηκε το 1911 δήλωσε αυτή την εβδομάδα ο Έλληνας πρωθυπουργός, διευκρινίζοντας πως αυτό θα αφορά και τους υφιστάμενους υπαλλήλους αλλά και ζητήματα ανεπάρκειας.
Στο ίδιο κλίμα, ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε την Παρασκευή 23/5 πως από το 2019 μέχρι σήμερα έχουν απολυθεί για λόγους ανεπάρκειας περίπου 1.000 δημόσιοι υπάλληλοι.
«Αυτό που θεωρείτο και ήταν ταμπού για πολλά χρόνια, έσπασε» τόνισε.
Ποιοι εργαζόμενοι βρίσκονται σε καθεστώς μονιμότητας:
Της συνταγματικής κατοχύρωσης ή προστασίας της μονιμότητας απολαύουν (άρθρο 103 παρ. 4 και 6):
- Οι δημόσιοι υπάλληλοι που κατέχουν οργανικές θέσεις, εφόσον αυτές υφίστανται. Δηλαδή άπαντες οι τακτικοί πολιτικοί υπάλληλοι της Δημόσιας Διοίκησης ανεξαρτήτως κατηγορίας, κλάδου ή βαθμού καθώς και το πολιτικό προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων.
- Οι κατέχοντες οργανικές θέσεις στη διοικητική ιεραρχία των Υπηρεσιών του Ελληνικού Κοινοβουλίου υπάλληλοι, οι οποίοι κατά τα λοιπά διέπονται εξ’ ολοκλήρου στις διατάξεις του Κανονισμού της Βουλής.
- Οι κατέχοντες οργανικές θέσεις στη διοικητική ιεραρχία των Ο.Τ.Α. και τα λοιπά Ν.Π.Δ.Δ. υπάλληλοι.
Αντίστοιχα, της συνταγματικής εγγύησης της μονιμότητας εξαιρούνται (άρθρο 103 παρ.5):
- Οι μετακλητοί υπάλληλοι, δηλαδή οι ανώτατοι διοικητικοί υπάλληλοι που κατέχουν θέσεις εκτός της υπαλληλικής ιεραρχίας, δύνανται να εξαιρούνται με Νόμο.
- Οι υπάλληλοι της Προεδρίας της Δημοκρατίας, των γραφείων του Πρωθυπουργού, των Υπουργών και των Υφυπουργών.
- Το προσωπικό που προσλαμβάνεται για ορισμένη χρονική περίοδο με σχέση ιδιωτικού δικαίου για την κάλυψη είτε πρόσκαιρων είτε απρόβλεπτων και επειγουσών αναγκών.
