Οι παγκόσμιες αγορές παρέμειναν σχετικά ήρεμες εν μέσω της κλιμάκωσης των εντάσεων μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, αλλά αυτό το κλίμα θα μπορούσε γρήγορα να αλλάξει, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, εάν η σύγκρουση επηρεάσει τα Στενά του Ορμούζ.
Αυτό συμβαίνει επειδή το στενό υδάτινο τμήμα που βρίσκεται μεταξύ των ακτών του Ιράν και του Ομάν είναι ένα από τα πιο κρίσιμα «περάσματα» στον κόσμο για τη ροή του πετρελαίου.
Οι τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν την Τρίτη, καθώς οι έμποροι παρακολουθούσαν τις πιθανές διαταραχές του εφοδιασμού. Συγκεκριμένα:
- Τα αμερικανικά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για το πετρέλαιο σημείωσαν άνοδο 4,28% και διαμορφώθηκαν περίπου στα 74,84 δολάρια ανά βαρέλι – την υψηλότερη τιμή κλεισίματος από τον Ιανουάριο.
- Το αργό τύπου μπρεντ, ο παγκόσμιος δείκτης αναφοράς, αυξήθηκε κατά 4,4% στα 76,45 δολάρια ανά βαρέλι.
Μέχρι στιγμής δεν έχουν σημειωθεί ουσιαστικές διαταραχές στην παγκόσμια ροή του πετρελαίου, ωστόσο, αν διακοπούν οι εξαγωγές πετρελαίου ή αν το Ιράν προσπαθήσει να αποκλείσει τα Στενά του Ορμούζ, η παγκόσμια αγορά πετρελαίου θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μια υπαρξιακή κρίση.
Δίαυλος για τις εξαγωγές πετρελαίου και LNG
Το στενό συνδέει τον Περσικό Κόλπο με τον ανοικτό ωκεανό και αποτελεί βασικό δίαυλο για τις εξαγωγές πετρελαίου και υγροποιημένου φυσικού αερίου από τη Μέση Ανατολή προς την παγκόσμια αγορά.
Περίπου 20 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου ρέουν μέσω του στενού κάθε μέρα, σύμφωνα με τη Διοίκηση Πληροφοριών Ενέργειας των ΗΠΑ.
Ο Rob Thummel, ανώτερος διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην εταιρεία ενεργειακών επενδύσεων Tortoise Capital, δήλωσε ότι μια πιθανή διαταραχή στο Στενό του Ορμούζ θα προκαλούσε εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου προς τα 100 δολάρια ανά βαρέλι,, σύμφωνα με το CNNi.
Ένα λειτουργικό Στενό του Ορμούζ είναι «απολύτως απαραίτητο» για την υγεία της παγκόσμιας οικονομίας, είπε.
Υπάρχει πάντα η παρατεταμένη απειλή ότι το στενό θα αποκλειστεί από το Ιράν κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης, δήλωσε ο Thummel, αν και πρόσθεσε ότι το Ιράν θα αντιμετωπίσει τεράστιες παγκόσμιες αντιδράσεις σε μια τέτοια περίπτωση.
Περίπου το ένα τέταρτο του παγκόσμιου εφοδιασμού με πετρέλαιο διέρχεται μέσω του υδάτινου δρόμου, σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας.
«Το κλείσιμο του Στενού, ακόμη και για περιορισμένο χρονικό διάστημα, θα είχε σημαντικό αντίκτυπο στις παγκόσμιες αγορές πετρελαίου και (φυσικού) αερίου», ανέφερε ο ΔΟΕ σε έκθεσή του την Τρίτη.
Κίνδυνος για τις τιμές του πετρελαίου
Ενώ οποιαδήποτε προσπάθεια του Ιράν να κλείσει τα στενά θα προκαλούσε τριγμούς στην αγορά, δεν είναι ο μόνος κίνδυνος.
Μια πιο ανησυχητική εξέλιξη θα ήταν μια επίθεση σε εγκαταστάσεις επεξεργασίας πετρελαίου, όπως η επίθεση του Ιράν το 2019 στο εργοστάσιο επεξεργασίας Alqaiq της Saudi Aramco.
Οι αναλυτές της RBC Capital Markets δήλωσαν ότι ενώ θα ήταν δύσκολο για το Ιράν να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, υπάρχουν και άλλες οδοί για τη σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν να διαταράξει τη θαλάσσια κυκλοφορία και την παραγωγή πετρελαίου.
«Με τις αλυσιδωτές επιθέσεις σε εγκαταστάσεις φυσικού αερίου, αποθήκες πετρελαίου και διυλιστήρια, η ενέργεια βρίσκεται πλέον ξεκάθαρα στο στόχαστρο της σύγκρουσης Ισραήλ-Ιράν και βλέπουμε τον κίνδυνο μιας σοβαρής διακοπής του εφοδιασμού να αυξάνεται σημαντικά σε ένα παρατεταμένο σενάριο πολέμου», ανέφεραν οι αναλυτές σε σημείωμά τους την Κυριακή.
Ο Davide Accomazzo, καθηγητής χρηματοοικονομικών στη Σχολή Επιχειρήσεων Graziadio του Πανεπιστημίου Pepperdine, δήλωσε στο CNNi ότι μια πιθανή διαταραχή στα Στενά του Ορμούζ παραμένει ένας «μεγάλος κίνδυνος» για την τιμή του πετρελαίου.
«Απλώς δεν γνωρίζουμε ακριβώς πώς θα εξελιχθεί πραγματικά αυτή η σύγκρουση», δήλωσε ο Accomazzo.
«Νομίζω ότι η αγορά εξακολουθεί να στοιχηματίζει ότι αυτό το πράγμα θα παραμείνει περιορισμένο και δεν θα αφορά τις ΗΠΑ, δεν θα αφορά τις ενεργειακές υποδομές, δεν θα αφορά τα Στενά του Ορμούζ», πρόσθεσε.
“Αλλά είναι ένα μεγάλο ερωτηματικό, απολύτως. Και είναι ένα από αυτά τα εξωγενή γεγονότα που μπορεί να ξυπνήσουμε ένα πρωί και μπουμ, αυτό συνέβη και ξαφνικά πρέπει να το αντιμετωπίσεις”.
