«Πόλεμος» στους τεχνολογικούς κολοσσούς: «Hi-tech» αντεπίθεση Ευρώπης και Κίνας στους δασμούς Τραμπ
Οι κορυφαίοι τεχνολογικοί κολοσσοί των ΗΠΑ πόνταραν ανοιχτά στον Ντόναλντ Τραμπ από την πρώτη κιόλας ημέρα της ορκωμοσίας του, ελπίζοντας ότι η στρατηγική της επιβολής των αμερικανικών δασμών θα πετύχει τους στόχους της. Ωστόσο, τα αντίμετρα που θεσπίστηκαν γρήγορα από τις πληττόμενες χώρες, «επιστρέφουν το χτύπημα» και οι πρώτοι που άρχισαν να το αισθάνονται δεν είναι άλλοι από τις εταιρείες τεχνολογίας, οι οποίες έχουν υποστεί και τη μεγαλύτερη αιμορραγία στη χρηματιστηριακή αγορά.
Οι τεχνολογικοί γίγαντες βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην πρόσβαση σε ξένες αγορές. Για παράδειγμα, οι Ευρωπαίοι αγοράζουν ψηφιακά προϊόντα αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων από αμερικανικές εταιρείες κάθε χρόνο, από την αποθήκευση στο cloud της Google μέχρι τις συνδρομές Netflix. Έτσι, Ευρώπη, αλλά και Κίνα ξεκίνησαν μία… hi-tech αντεπίθεση, φέρνοντας σε αμηχανία μια βιομηχανία που εμπιστεύτηκε τυφλά τον Τραμπ.
Η ΕΕ αποτελεί μία άκρως σημαντική αγορά για τις τεχνολογικές εταιρείες, όπως εξηγεί ο Χόλγκερ Σμίντινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg: «Ενώ είναι πιθανό ότι η ΕΕ δεν θα απαντήσει με σημαντικές αντεπιχειρησιακές ενέργειες άμεσα, θα απειλήσει με τέτοιες ενέργειες εάν οι διαπραγματεύσεις δεν αποδώσουν αποτέλεσμα μέχρι τα μέσα του έτους», εκτιμά και υπογραμμίζει πως οι τεχνολογικές εταιρείες αποτελούν έναν τομέα μέσω του οποίου η ΕΕ «θα μπορούσε να επιτεθεί δυναμικά στις ΗΠΑ».
Η ευρωπαϊκή «απάντηση» μέσω… iPhone
Και πώς θα μπορούσε να «χτυπήσει» η Ευρώπη τις μεγάλες αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας; Με μια σειρά από ενέργειες όπως η λήψη αυστηρότερων κανονισμών για καθυστέρηση στην έκδοση επιχειρηματικών αδειών για αμερικανικές εταιρείες, τον περιορισμό πρόσβασης σε δημόσιες συμβάσεις, τον περιορισμό των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας ή ακόμα και την απόλυτη απαγόρευση επενδύσεων στην ΕΕ, σύμφωνα με τον Κάρστεν Μπρζέσκι, επικεφαλής μακροοικονομικής στην ING Research.
«Στόχοι θα μπορούσαν να αποτελέσουν καταστήματα εφαρμογών, κινητά τηλέφωνα, υπηρεσίες cloud και άλλοι τομείς, όπως ο καθορισμός της τοποθεσίας αποθήκευσης δεδομένων, λέει ο Μπρζέσκι.
Η Ευρώπη παρουσιάζει τεράστιο ενδιαφέρον για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες εταιρειών όπως η Apple, η Google, η Amazon, η Meta, η Microsoft, η Intel και το LinkedIn. Πολλές από αυτές διατηρούν τις περιφερειακές τους έδρες στην ιρλανδική πρωτεύουσα, το Δουβλίνο, πρωτίστως χάρη στον εξαιρετικά χαμηλό εταιρικό φόρο.
Η ΕΕ έχει ήδη κάνει βήματα για να καταπολεμήσει τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας. Ο ψηφιακός της κανονισμός, ο Digital Markets Act (DMA), για παράδειγμα, στοχεύει να αντιμετωπίσει την κυριαρχία των Big Tech. Ήδη από τον περασμένο μήνα, η Κομισιόν που είναι το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, κατηγόρησε τη μητρική εταιρεία της Google, Alphabet, για παραβίαση του DMA και εξέδωσε οδηγίες προς την Apple, απαιτώντας από τον κατασκευαστή του iPhone να κάνει περισσότερα για να συμμορφωθεί με τον νόμο.
«Αιμορραγία» και από τα κινεζικά αντίμετρα
Παράλληλα, σύμφωνα με τον Νταν Ιβς, παγκόσμιο επικεφαλής έρευνας τεχνολογίας στην Wedbush Securities, οι αμερικανικές τεχνολογικές εταιρείες αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας που προκύπτουν από τις δασμολογικές πολιτικές του Τραμπ, με πολλές να στηρίζονται σε εξαρτήματα και γραμμές συναρμολόγησης στην Ασία. Γι’ αυτό άλλωστε και είδαν όλες τις μετοχές τους να κάνουν «βουτιά» στις δύο τελευταίες συνεδριάσεις με το Πεκίνο να έχει ήδη θεσπίσει αντίμετρα.
Συγκεκριμένα, δύο ημέρες μετά την ανακοίνωση των δασμών Τραμπ, η μετοχή της Apple υποχώρησε κατά 16%, η Meta κατά 14% και η Amazon κατά 13%. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Bloomberg’s Billionaire Index, ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla, Ίλον Μασκ έχασε προσωπικά 110 δισεκατομμύρια δολάρια από την καθαρή του αξία μέχρι στιγμής φέτος, ο ιδρυτής της Amazon Τζεφ Μπέζος 37,6 δισεκατομμύρια δολάρια και ο διευθύνων σύμβουλος της Meta Μαρκ Ζούκερμπεργκ 18,6 δισεκατομμύρια δολάρια.
Στην πρώτη γραμμή του «πολέμου»
Όπως αναφέρει ανάλυση της Washington Post, οι τεχνολογικοί γίγαντες των ΗΠΑ βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των στόχων κάθε εμπορικού εταίρου των ΗΠΑ που ψάχνει για τρόπο εκδίκησης.
Η Κίνα ανακοίνωσε ανταποδοτικούς δασμούς που περιλάμβαναν έναν ιδιαίτερα απότομο φόρο στις εξαγωγές ορυκτών σπάνιων γαιών που είναι απαραίτητα για τα τσιπ υπολογιστών που τροφοδοτούν τα πάντα, από τα iPhone μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη.
«Τομείς δηλαδή που αντιπροσωπεύουν την αμερικανική οικονομική δύναμη», δήλωσε ένας λομπίστας της τεχνολογικής βιομηχανίας, ο οποίος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Ενδεικτικό του «μπούμερανγκ» που βιώνουν οι αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας είναι ότι αρχικά είχαν μεταφέρει την παραγωγή υλικού από την Κίνα σε άλλες χώρες, όπως το Βιετνάμ και η Ινδία, λόγω των δασμών που είχαν οριστεί κατά εναντίον του Πεκίνου στην πρώτη διακυβέρνηση Τραμπ. Όμως, ο νέος γύρος δασμών πλήττει σκληρά αυτές τις χώρες, πράγμα που σημαίνει ότι οι εισαγωγές iPhone και κονσολών παιχνιδιών θα γίνουν πιο δαπανηρές. Χαρακτηριστικά, την Παρασκευή (4/4), η Nintendo ανακοίνωσε ότι θα καθυστερήσει τη λήψη προπαραγγελιών για τη νέα παιχνιδομηχανή της, καθώς μελετά τις επιπτώσεις των δασμών.
Τα… ιδιωτικά παράπονα στον Τραμπ
Μέχρι στιγμής, οι τεχνολογικοί ηγέτες που υποστήριξαν τον Τραμπ έχουν κρατήσει ως επί το πλείστον τα παράπονά τους ιδιωτικά, μη θέλοντας να γίνουν στόχοι της οργής του. «Υπάρχει φόβος σε κάθε βιομηχανία να επικρίνουν τον πρόεδρο», δήλωσε ο λομπίστας της βιομηχανίας που μίλησε ανώνυμα.
Στη Silicon Valley, υπάρχει ακόμη ελπίδα για μια «ζώνη ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Ευρώπης και Βόρειας Αμερικής, με μηδενικούς δασμούς». Αυτό είπε λίγο – πολύ το Σάββατο (5/4) ο Ίλον Μασκ, ένας από τους πιο στενούς συνεργάτες του Τραμπ και μέλος της αμερικανικής κυβέρνησης.
Ωστόσο, οι δασμοί δημιουργούν αβεβαιότητα που όπως λένε οι ειδικοί του κλάδου, εμποδίζει τις εταιρείες να σχεδιάσουν τις επόμενες κινήσεις τους. Το χάος στην αγορά καθιστά επίσης λιγότερο πιθανό το ενδεχόμενο να βγουν στο χρηματιστήριο νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνολογίας, στερώντας από τους επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων να κερδίσουν χρήματα από τις επενδύσεις.
