Όταν στα τέλη της δεκαετία του ’70 ο έφηβος Jensen Huang έπλενε πιάτα στο τοπικό εστιατόριο στην πόλη Αλόχα της πολιτείας του Όρεγκον για να υποστηρίξει τις σπουδές του, μάλλον δύσκολα θα σκεφτόταν ότι θα έφθανε περίπου μισό αιώνα μετά να είναι ο επικεφαλής της πρώτης εταιρείας με αποτίμηση πάνω από 5 τρισ. δολάρια. Μίας εταιρείας που βρίσκεται στην αιχμή των τεχνολογικών εξελίξεων, ηγούμενη της «επανάστασης» της τεχνητής νοημοσύνης (ή ΑΙ αν προτιμάτε τον όρο που έχει πλέον καθιερωθεί) όντας ο βασικός προμηθευτής των chips που είναι απαραίτητα για την εκπαίδευση των αλγορίθμων και για να «τρέχουν» τα περίφημα -πλέον- large language models (LLMs) που χρησιμοποιούνται από όλους.
Μέχρι τα τέλη της περασμένης δεκαετίας, η NVidia ήταν μία εταιρεία ιδιαίτερα γνωστή σε όσους ασχολούνται με το χώρο των προσωπικών υπολογιστών και ειδικά στους φανατικούς των video games. Και αυτό γιατί οι GPUs (Graphics Processing Units), ήτοι οι κάρτες γραφικών της ήταν οι κορυφαίες στην παγκόσμια αγορά. Όπως επίσης είχε γίνει γνωστή και όσους ασχολούνταν με τα κρυπτονομίσματα και την «παραγωγή» τους καθώς οι GPU κάρτες της NVidia βοηθούσαν στην ταχύτερη «εξόρυξη» bitcoin! Ο λόγος ήταν ότι έχουν μεγαλύτερη υπολογιστική ισχύ και μπορούν να «τρέχουν» πολύ περισσότερες μαθηματικές πράξεις. Και αυτός ήταν και ο λόγος, ουσιαστικά, που η NVidia πριν από μερικά χρόνια έκανε το βήμα προς το χώρο του ΑΙ και έφθασε πολύ γρήγορα στην κορυφή.
Τα πρώτα βήματα
Αν και δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι η NVidia είναι μία ταϊβανέζικη εταιρεία, στην πραγματικότητα αποτελεί «προϊόν» της Silicon Valley. Η σχέση της με την Ταϊβάν είναι ότι ένας εκ των ιδρυτών της και νυν διευθύνων σύμβουλος, ο Jensen Huang, γεννήθηκε εκεί πριν οι γονείς του τον στείλουν σε ηλικία 9 ετών στις Ηνωμένες Πολιτείες χωρίς καν να ξέρει αγγλικά! Και έχει φροντίσει να διατηρήσει εξαιρετικά καλές σχέσεις τόσο με την Ταϊβάν όσο και με την Κίνα, καθώς εκεί κατασκευάζονται όλα τα προϊόντα της NVidia. Σημειωτέον πως η NVidia δεν έχει δικά της εργοστάσια αλλά βασίζεται σε άλλες εταιρείες για την παραγωγή των ΑΙ επεξεργαστών και των GPU της!
Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1993 όταν ο κ. Huang, ο οποίος εργαζόταν στην LSI, μία εταιρεία επεξεργαστών, συναντήθηκε με τους μηχανικούς της Sun Microsystems, Chris Malachowsky και Curtis Priem. Είναι μία εποχή που οι επεξεργαστές και τα chips αλλάζουν με τρομακτικά γρήγορους ρυθμούς και οι τρεις μηχανικοί βλέπουν μία ευκαιρία καθώς κατανοούν ότι θα υπάρξει ανάγκη για τη δημιουργία εξειδικευμένων καρτών για την επεξεργασία γραφικών και βλέπουν ότι η αγορά των video games πρόκειται να εκτοξευτεί. Τα χρήματα στην τράπεζα είναι μόλις 40 χιλιάδες δολάρια αλλά σε σύντομο χρονικό διάστημα έρχεται η πρώτη χρηματοδότηση ύψους 20 εκατ. δολαρίων από επενδυτικά funds όπως η Sequioa Capital και η Sutter Hill Ventures.
Σημειωτέον ότι τη δεκαετία του ’90 δημιουργήθηκαν περίπου 70 startup εταιρείες που δραστηριοποιήθηκαν στο χώρο της επιτάχυνσης γραφικών και των GPU. Από αυτές, επιβίωσαν μόλις δύο: η NVidia και η AΤΙ, η οποία πλέον αποτελεί κομμάτι της AMD, εκ των βασικών ανταγωνιστών της πρώτης. Και μία ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι ότι η διευθύνουσα σύμβουλος της AMD, Lisa Su είναι ξαδέλφη του κ. Huang, αν και ανακάλυψαν τη σχέση τους αφού η πρώτη ανέλαβε τα ηνία της AMD.
Τον Ιανουάριο του 1999, η NVidia εισέρχεται στο χρηματιστήριο και η συνέχεια είναι εντυπωσιακή καθώς η εταιρεία γίνεται συνώνυμο με την «έκρηξη» στην αγορά των video games και γενικότερα των γραφικών. Το 2003, ο Curtis Priem αποχωρεί από την εταιρεία με τον κ. Huang να εξελίσσεται σταδιακά στον ηγέτη με τον κ. Malachowsky να ασχολείται περισσότερο με τον τομέα της ανάπτυξης νέων προϊόντων, θέση που συνεχίζει να διατηρεί.
Για τα επόμενα 20 χρόνια, η NVidia επικεντρώνεται στο χώρο των chips και ειδικά στο χώρο του video gaming είναι ηγέτης της αγοράς με οικογένειες προϊόντων όπως η GeForce και η πιο πρόσφατη RTX να αποκτούν μυθικό status. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι παρουσιάσεις νέων προϊόντων της Nvidia ήταν από αυτές που συγκέντρωναν το ενδιαφέρον όλων όσων ασχολούνταν με το χώρο των ψηφιακών τεχνολογιών.
Η ΑΙ εποχή της NVidia
Ενδεχομένως, η κίνηση που άλλαξε το μέλλον της NVidia να έγινε το 2019 με την εξαγορά της Mellanox Technologies έναντι 6,9 δισ. δολαρίων. Ο λόγος είναι ότι με αυτή την εξαγορά η Nvidia ενίσχυσε τη θέση στην αγορά του αποκαλούμενου high-performance computing, δηλαδή στη δημιουργία εξαιρετικά ισχυρών υπολογιστικών συστημάτων. Αυτή η κίνηση σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι GPU κάρτες θεωρούνται καλύτερες για να «εκπαιδεύουν» τα ΑΙ μοντέλα έδωσαν τη δυνατότητα στην NVidia να αλλάξει σελίδα και να εξελιχθεί στην εταιρεία που χρησιμοποιούν όλοι οι μεγάλοι «παίκτες» του χώρου της τεχνητής νοημοσύνης.
Από το 2020 και έπειτα η NVidia έγινε ο κατασκευαστής που εμπιστεύονται για τους ΑΙ επεξεργαστές και το hardware όσοι θέλουν να εκπαιδεύσουν μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης. Και το αποτέλεσμα ήταν η «εκτόξευση» τόσο των οικονομικών αποτελεσμάτων όσο και της χρηματιστηριακής αποτίμησης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η NVidia όταν τον Μάρτιο του 2024 έγινε η τρίτη εταιρεία (μετά τη Microsoft και την Apple) με αποτίμηση 2 τρισ. δολάρια, χρειάστηκε μόλις 180 μέρες προκειμένου να πάει από το 1 τρισ. δολάρια στα 2 τρισ. δολάρια όταν οι άλλες δύο χρειάστηκαν 500 μέρες! Τον Ιούνιο του 2024, μάλιστα, κατάφερε να ξεπεράσει σε αποτίμηση Microsoft και Apple, καθώς η αξία της έφθασε στα 3,3 τρισ. δολάρια.
Η «εκτόξευση» δεν ήταν μόνο βάσει των προσδοκιών αλλά και λόγω της πορείας των οικονομικών αποτελεσμάτων. Το 2020 τα έσοδα ήταν στα 11 δισ. δολάρια, το 2021 ανέβηκαν στα 16,7 δισ. δολάρια και το 2022 και το 2023 κινήθηκαν περίπου στα 27 δισ. δολάρια. Όμως, το 2024 είχαμε την «έκρηξη» καθώς έφθασαν στα 61 δισ. δολάρια με τα καθαρά κέρδη να αγγίζουν τα 30 δισ. δολάρια. Και το 2025 έφθασαν τα έσοδα στα 130,5 δισ. δολάρια με τα καθαρά κέρδη στα 73 δισ. δολάρια!
Η επόμενη μέρα
Πολλοί αναρωτιούνται αν η NVidia είναι μία «φούσκα». Προφανώς, η χρηματιστηριακή πορεία της θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες καθώς όλες οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο ΑΙ παρουσιάζουν τρελή πορεία ανόδου. Ενδεχομένως, να επίκειται διόρθωση αλλά τα οικονομικά αποτελέσματα είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα συνεχίσουν την ανοδική πορεία. Ειδικά, αν η NVidia λάβει την πολυπόθητη άδεια από την αμερικανική κυβέρνηση να αρχίσει να πωλεί ΑΙ επεξεργαστές στην Κίνα. Και γενικότερα οι ανάγκες σε ΑΙ υποδομές είναι τόσο μεγάλες που ενδεχομένως το μόνο εμπόδιο -για το άμεσο μέλλον τουλάχιστον- να είναι οι ελλείψεις σε ημιαγωγούς που θα επηρεάσουν βραχυπρόθεσμα την αγορά των ψηφιακών τεχνολογιών. Αν και ο κ. Huang δείχνει να ποντάρει πολλά στον τομέα των ανθρωποειδών ρομπότ που είναι ένας τομέας που επενδύει ήδη η NVidia.
