Καθοριστικό ρόλο για την πορεία του πληθωρισμού στα τρόφιμα, που παραμένει σε υψηλά επίπεδα σε σχέση με τον γενικό πληθωρισμό, διαδραματίζει το ελαιόλαδο, προϊόν με, διαχρονικά, υψηλή κατανάλωση στη χώρα μας.
«Εάν αφαιρεθούν οι επιδράσεις του ελαιόλαδου, η ετήσια μεταβολή του Εναρμονισμένου Δείκτης Τιμών Καταναλωτή τροφίμων και μη-αλκοολούχων ποτών για την Ελλάδα, τον Απρίλιο του 2024, εκτιμάται ότι θα ήταν 2,6% ετησίως περίπου -από 5,4% ετησίως για το συνολικό δείκτη- προσεγγίζοντας την αντίστοιχη της Ευρωζώνη» επισημαίνεται στη μελέτη της Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας.
Υπενθυμίζεται πως ο πληθωρισμός συνολικά στα τρόφιμα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ διαμορφώθηκε στο 5,4% ετησίως τον Απρίλιο, με ορισμένες κατηγορίες, μάλιστα, όπως δημητριακά, ψωμί, αυγά, γαλακτοκομικά να καταγράφουν μικρή μείωση. Την ίδια στιγμή, η μέση τιμή του ελαιόλαδου αυξήθηκε κατά +29,4% το 2023 και κατά +63,7% τον Απρίλιο του 2024.
Στην ίδια μελέτη υπογραμμίζεται ότι το ελαιόλαδο, το οποίο παραδοσιακά σταθμίζεται με πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα στον ελληνικό Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (0,9% έναντι 0,2% στην Ευρωζώνη, το 2024) άσκησε μεγάλη πληθωριστική επίδραση. «Προσέθεσε 0,5 π.μ. στο συνολικό πληθωρισμό / βάσει ΔΤΚ (από περίπου +0,2 π.μ. το 2023) επεξηγώντας σχεδόν το 50% της αύξησης του συνολικού πληθωρισμού τροφίμων, κατά την ίδια περίοδο».
Η αποκλιμάκωση των τιμών του ελαιόλαδου, όπως σημειώνεται, αναμένεται να είναι βραδεία καθώς παραμένουν κλιματικοί και άλλοι επιβαρυντικοί παράγοντες που μειώνουν την παραγωγή στις περισσότερες μεσογειακές χώρες, ενώ τα αποθέματα είναι, διεθνώς, μειωμένα. Η μέση ανατίμηση στο ελαιόλαδο αναμένεται να υποχωρήσει στο 30% ετησίως περίπου, κατά μέσο όρο, για το υπόλοιπο του 2024, με τη μέση πληθωριστική επίδραση μέχρι το τέλος του έτους να κυμαίνεται στις 0,3 π.μ. ανά μήνα, από 0,5 π.μ. τον Απρίλιο, όπως εκτιμάται στην ίδια ανάλυση.
Η επίδραση του ελαιόλαδου στη διαμόρφωση του πληθωρισμού τροφίμων, στην παρούσα φάση, επισημάνθηκε και κατά τη διάρκεια της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων και Ποτών. Ο πρόεδρος του ΣΕΒΤ, κ. Ιωάννης Γιώτης, σημείωσε πως, για τον Απρίλιο, με βάση τα στοιχεία που μελετήθηκαν σε συνεργασία με τον ΙΟΒΕ, «εάν εξαιρέσουμε το ελαιόλαδο που η επίδρασή του είναι ακραία λόγω της μεγάλης αύξησης της τιμής και της μεγάλης κατανάλωσής του, ο πληθωρισμός των επώνυμων τυποποιημένων τροφίμων ήταν, τον περασμένο μήνα, μόλις 0,6%».
Από την πλευρά του, ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, Νίκος Βέττας, στο πλαίσιο της ίδιας συζήτησης, εξήγησε σχετικά με τον πληθωρισμό, πως ο συντελεστής στάθμισης του ελαιόλαδου, όπως διαμορφώνονται σύμφωνα με τη Eurostat, είναι υψηλός λόγω της μεγάλης κατανάλωσης, διαχρονικά, στην Ελλάδα. «Άρα όταν έχουμε μεγάλη αύξηση της τιμής του ελαιόλαδου, όπως είχαμε, αυτή πολλαπλασιάζεται με την αντίστοιχη βάση και μπορεί να επηρεάσει και τον συνολικό αριθμό».
