Οι μετοχές των ελληνικών τραπεζών κατέγραψαν τις καλύτερες επιδόσεις σε όλη τη Νότια Ευρώπη στο οκτάμηνο του 2025, καθώς σημείωσαν τη μεγαλύτερη άνοδο σε σχέση με την Ισπανία, την Ιταλία, την Κύπρο και την Πορτογαλία.
Παρόλα αυτά έδωσαν τις χαμηλότερες μερισματικές αποδόσεις σε σχέση με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα των υπόλοιπων χωρών.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδος, ο εγχώριος τραπεζικός κλάδος σημείωσε άνοδο κατά 90% στο οκτάμηνο 2025 καταλαμβάνοντας την πρωτιά μεταξύ των υπόλοιπων χωρών της Νότιας Ευρώπης. Ακολούθησε η Ισπανία με άνοδο λίγο κάτω από 80%, η Κύπρος με περίπου 78%, η Πορτογαλία με λίγο πάνω από 60% και η Ιταλία με περίπου 23%.
Σε ότι αφορά τις μερισματικές αποδόσεις, όμως το ελληνικό τραπεζικό σύστημα κατατάσσεται τελευταίο με περίπου 2,9%, τη στιγμή που η Ιταλία έδωσε μέρισμα περίπου 6,3%, ακολουθούμενη από την Κύπρο με 6,2%, την Ισπανία με 4,6% και την Πορτογαλία με 4,1%.
Οι λόγοι της ανόδου στη νότια Ευρώπη
Πάντως η έκθεση επισημαίνει ότι οι μετοχές των τραπεζών στη Νότια Ευρώπη έχουν καταγράψει σημαντική άνοδο την περίοδο Ιανουάριου – Σεπτεμβρίου 2025, κυρίως λόγω της βελτίωσης των θεμελιωδών μεγεθών τους, του ευνοϊκού χρηματοπιστωτικού και δημοσιονομικού περιβάλλοντος και των αναβαθμίσεων της πιστοληπτικής ικανότητας των οικείων χωρών.
Η επίτευξη υψηλής κερδοφορίας των τραπεζών, σε συνδυασμό με την ενισχυμένη ανθεκτικότητα που στηρίζεται στην ισχυρή κεφαλαιακή επάρκεια και τη βελτίωση της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού τους χάρη στη σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (κυρίως σε Ελλάδα, Ιταλία και Κύπρο), ευνόησε τη χρηματιστηριακή απόδοση των τίτλων τους.
Ειδικότερα, η ισχυρή κερδοφορία τροφοδοτήθηκε από τα αυξημένα έσοδα από τόκους, την αποδοτικότερη διαχείριση του κόστους λειτουργίας και τη διαφοροποίηση των πηγών μη τοκοφόρων εσόδων, όπως προμήθειες και υπηρεσίες διαχείρισης ενεργητικού. Ως αποτέλεσμα, οι τράπεζες επιβράβευσαν τους μετόχους τους με υψηλές μερισματικές αποδόσεις και προγράμματα επαναγοράς μετοχών, καθιστώντας ακόμη πιο ελκυστικούς για επένδυση τους μετοχικούς τους τίτλους.
Η διαμόρφωση θετικών μακροοικονομικών προοπτικών στις χώρες της Νότιας Ευρώπης, σε συνδυασμό με τη σταδιακή άνοδο της επιχειρηματικής και καταναλωτικής δραστηριότητας, βελτίωσαν το επενδυτικό κλίμα.
Στο πλαίσιο αυτό, οι αποτιμήσεις των τραπεζικών μετοχών προσέφεραν επιπλέον περιθώρια ανόδου, ενισχύοντας περαιτέρω την επενδυτική δυναμική του κλάδου. Εντούτοις, επισημαίνεται ότι οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το διεθνές μακροοικονομικό και χρηματοπιστωτικό περιβάλλον, καθώς οι προκλήσεις που σχετίζονται με τις γεωπολιτικές εντάσεις και την αβεβαιότητα λόγω του ενισχυόμενου εμπορικού προστατευτισμού ενδέχεται να ασκήσουν δυσμενή επίδραση στην οικονομική ανάπτυξη των χωρών, επηρεάζοντας και τα χρηματοπιστωτικά τους συστήματα.
Αύξηση ενεργητικού
Σύμφωνα με την έκθεση το ενεργητικό των ελληνικών τραπεζικών ομίλων διαμορφώθηκε σε 352,6 δισεκ. ευρώ τον Ιούνιο του 2025, αυξημένο κατά 2,2% (ή κατά 7,6 δισεκ. ευρώ) σε σύγκριση με το Δεκέμβριο του 2024.
Αναλυτικότερα, οι μεταβολές στο ύψος και τη διάρθρωση του ενεργητικού οφείλονται κυρίως:
α) Στην αύξηση των υπολοίπων των δανείων μετά από προβλέψεις κατά 5,7 δισεκ. ευρώ, καθώς οι εκταμιεύσεις δανείων υπερέβησαν τη μείωση των υπολοίπων λόγω αποπληρωμών. Κατά συνέπεια, το ποσοστό συμμετοχής των δανείων στο σύνολο του ενεργητικού αυξήθηκε (Ιούνιος 2025: 51,9%, Δεκέμβριος 2024: 51,4%).
β) Στην αύξηση των χρεογράφων κατά 2,2 δισεκ. ευρώ, κυρίως από την ενίσχυση των θέσεων σε ομόλογα ξένων κρατών, με αποτέλεσμα να αυξηθεί οριακά και το ποσοστό συμμετοχής των χρεογράφων στο σύνολο του ενεργητικού.
Η μεταβολή στην πλευρά του παθητικού οφείλεται κυρίως:
α) Στην αύξηση των καταθέσεων πελατών κατά 3,0 δισεκ. ευρώ κυρίως στην Ελλάδα. Ωστόσο, η συμμετοχή των καταθέσεων ως ποσοστό του παθητικού μειώθηκε (Ιούνιος 2025: 75,5%, Δεκέμβριος 2024: 76,3%).
β) Στην αύξηση των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζικών ομίλων κατά 2,3 δισεκ. ευρώ, κυρίως λόγω της αύξησης των αποτελεσμάτων εις νέον και της έκδοσης πρόσθετων κεφαλαιακών μέσων κατηγορίας 1 (Additional Tier 1 capital instruments). Αυτό οδήγησε σε άνοδο του ποσοστού συμμετοχής των ιδίων κεφαλαίων στο σύνολο του παθητικού (Ιούνιος 2025: 10,8%, Δεκέμβριος 2024: 10,4%).
γ) Στη αύξηση των υποχρεώσεων προς πιστωτικά ιδρύματα κατά 1,9 δισεκ. ευρώ, λόγω της αύξησης των συμφωνιών επαναγοράς. Συνεπώς, το ποσοστό συμμετοχής των υποχρεώσεων προς πιστωτικά ιδρύματα στο σύνολο του παθητικού κατέγραψε άνοδο (Ιούνιος 2025: 4,4%, Δεκέμβριος 2024: 3,9%).
