Οι Τούρκοι καταφεύγουν στην Αλεξανδρούπολη για να αγοράσουν φτηνότερα τρόφιμα

Σχεδόν κάθε μήνα, ο Τζιχάν Τσιτάκ μπαίνει στο αυτοκίνητό του, με το διαβατήριό του στο χέρι, και ξεκινά από την Κωνσταντινούπολη με προορισμό την Αλεξανδρούπολη.

Μετά από περίπου τέσσερις ώρες οδήγησης, περπατά στους γεμάτους κόσμο διαδρόμους του τοπικού σούπερ μάρκετ, γεμίζοντας το καρότσι του με κρασί, τυρί και άλλα είδη διατροφής που κοστίζουν ένα κλάσμα της τιμής που έχουν στη χώρα του.

«Το είδος του ελαιόλαδου που πωλούν στα 10 ευρώ το λίτρο, μπορείς να το αγοράσεις μόνο στο διπλάσιο της τιμής» στην Τουρκία, είπε ο Τσιτάκ, γενικός διευθυντής μιας εταιρείας τροφίμων και ποτών, μιλώντας στο πρακτορείο Bloomberg, δηλώνοντας ότι αναζητά κυρίως προϊόντα υψηλής ποιότητας σε καλύτερες τιμές. «Κατά μέσο όρο, τα ψώνια μου κοστίζουν το ένα τρίτο του τι θα κόστιζαν πίσω στο σπίτι».

Το διασυνοριακό λιανικό εμπόριο έχει γίνει ρουτίνα για πολλούς που διαπίστωσαν ότι η ραγδαία αύξηση των τιμών των τροφίμων στην Τουρκία και η ισχυρότερη λίρα κάνουν την Ελλάδα μια φθηνότερη εναλλακτική λύση για τις καθημερινές αγορές. Η τάση, αν και δεν είναι καινούργια, επιταχύνεται: Το 6% όλων των Τούρκων που διέσχισαν τα σύνορα προς την Ελλάδα τους πρώτους εννέα μήνες του έτους πήγαν για ψώνια, το υψηλότερο ποσοστό του συνόλου των ταξιδιωτών τουλάχιστον από το 2012, σύμφωνα με στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας της χώρας.

«Οι Τούρκοι έχουν εισβάλει στην Αλεξανδρούπολη», αστειεύεται ο 48χρονος Τσιτάκ. «Μερικές φορές μπορεί κανείς να δει εκατοντάδες ανθρώπους να ψωνίζουν στο κατάστημα. Μετά πηγαίνουν σε ένα εστιατόριο και συζητούν για το τι αγόρασαν και πόσο τους κόστισε».

Ορισμένοι επισκέπτες μοιράζονται την εμπειρία τους σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Μια γρήγορη ματιά στα ράφια των σούπερ μάρκετ είναι αρκετή για να καταλάβει κανείς. Ο κιμάς, για παράδειγμα, κοστίζει 9,36 ευρώ ανά κιλό στην Ελλάδα, σε σύγκριση με 12,10 ευρώ στην Τουρκία, ενώ τα λουκάνικα βοείου κρέατος πωλούνται σχεδόν στη μισή τιμή. Το τυρί και οι σοκολάτες κοστίζουν σχεδόν το ένα τρίτο της τιμής τους στην Τουρκία.

Πίσω από αυτή την τάση βρίσκεται η στροφή της Τουρκίας προς την επιβράδυνση του πληθωρισμού μέσω της διατήρησης υψηλών επιτοκίων και ενός ισχυρού νομίσματος, η οποία συνέβαλε στην αντιστροφή της ροής των ταξιδιών για ψώνια.

Όπως αναφέρει το Bloomberg, mόλις πριν από λίγα χρόνια, ήταν οι Έλληνες που έφταναν από την Τουρκία με τσάντες γεμάτες τρόφιμα, ρούχα και άλλα αγαθά. Τότε, η ανορθόδοξη νομισματική πολιτική της Τουρκίας -που καθοδηγούνταν από την πεποίθηση του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι τα χαμηλά επιτόκια θα περιορίσουν τον αυξανόμενο πληθωρισμό- κράτησε τη λίρα υπό πίεση και έδωσε στο ευρώ μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη.

Αλλά από τα μέσα του 2023, όταν ο Ερντογάν διόρισε τον πρώην στρατηγικό αναλυτή ομολόγων της Merrill Lynch, Μεχμέτ Σιμσέκ, υπουργό Οικονομικών και επέστρεψε σε μια πιο συμβατική οικονομική διαχείριση, η ισορροπία άρχισε να μεταβάλλεται. Η πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία της λίρας ενισχύθηκε και ο πληθωρισμός των τροφίμων μειώθηκε από 54% σε 35%.

Για τους καταναλωτές, αυτό σημαίνει ότι το πραγματικό κόστος των τροφίμων συνεχίζει να αυξάνεται. Το καλάθι τροφίμων και μη αλκοολούχων ποτών της TurkStat αυξήθηκε κατά 144% από την ανάληψη των καθηκόντων του Simsek μέχρι τον Οκτώβριο.

Η κεντρική τράπεζα ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι αναμένει ο πληθωρισμός να κλείσει φέτος πάνω από 30%, πριν μειωθεί σχεδόν στο μισό μέχρι το τέλος του 2026.