Γάζα, η επόμενη μέρα: Γιατί η εκεχειρία είναι «εύθραυστη» – Τα πέντε αναπάντητα ερωτήματα
Ύστερα από δύο χρόνια ανελέητων βομβαρδισμών, καθυστερήσεων στις διαπραγματεύσεις και απογοητεύσεων, η εκεχειρία στη Γάζα μετά τη συμφωνία ανάμεσα σε Ισραήλ κα Χαμάς, γεννά ελπίδες για τον τερματισμό της αιματοχυσίας στην Παλαιστίνη, αλλά και ερωτήματα για μία σειρά κρίσιμων ζητημάτων όσον αφορά την επόμενη ημέρα.
Εάν πράγματι η εκεχειρία τηρηθεί και το Ισραήλ αποσυρθεί στη συμφωνημένη «κίτρινη» γραμμή στη Γάζα, οι όμηροι της Χαμάς θα απελευθερωθούν μέσα σε 72 ώρες, μέχρι την προσεχή Δευτέρα (13/10/25).
Ωστόσο, το χρονοδιάγραμμα είναι αβέβαιο και η απελευθέρωση θα μπορούσε να γίνει νωρίτερα, σύμφωνα με το CNNi .
Μέχρι στιγμής, δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει ουσιαστικές συζητήσεις σχετικά με το τι θα ακολουθήσει αυτής της πρώτης φάσης, με επίκεντρο την εφαρμογή της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός και της απελευθέρωση των ομήρων.
Οι διαπραγματευτές στην Αίγυπτο αυτή την εβδομάδα συγκρότησαν επιτροπές σε πολλαπλά επίπεδα για να αντιμετωπίσουν τα επόμενα βήματα του συνολικού σχεδίου. Ωστόσο, οι ενεργές συζητήσεις για αυτά τα θέματα θα ξεκινήσουν μετά την πρώτη φάση της συμφωνίας, σύμφωνα με πηγές του CNNi .
Τα ακανθώδη ζητήματα
Όπως εξηγεί το CNNi , ακόμη και αν η εκεχειρία εφαρμοστεί και απελευθερωθούν Ισραηλινοί όμηροι και Παλαιστίνιοι κρατούμενοι, εντούτοις τα εμπόλεμα μέρη δεν έχουν συμφωνήσει στα σημαντικότερα σημεία που περιλαμβάνονται στο σχέδιο των 20 σημείων του Τραμπ, πάνω στο οποίο συμφωνήθηκε να σταματήσουν οι εχθροπραξίες.
Ποια είναι, λοιπόν, τα πιο ακανθώδη ζητήματα;
- Μεταπολεμική διακυβέρνηση: Το σχέδιο Τραμπ προέβλεπε την εγκαθίδρυση μιας προσωρινής μεταβατικής κυβέρνησης στη Γάζα, η οποία θα αποτελούνταν από μια «τεχνοκρατική, απολιτική παλαιστινιακή επιτροπή» αποτελούμενη από «κατάλληλους Παλαιστίνιους και διεθνείς εμπειρογνώμονες» και θα εποπτευόταν από «ένα νέο διεθνές μεταβατικό όργανο» που ονομάζεται Επιτροπή Ειρήνης.
- «Επιτροπή Ειρήνης»: Ο ίδιος ο Τραμπ μιλώντας για την Επιτροπή αυτή κατά τη διάρκεια συνέντευξής του σε αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο, δήλωσε ότι η κυβέρνησή του «σχηματίζει μία επιτροπή ειρήνης» για να διασφαλίσει ένα διαρκές τέλος στη σύγκρουση στην περιοχή. Αλλά, δεν είναι ακόμη γνωστό ποια άτομα θα διοριστούν σε αυτά τα όργανα, ούτε πώς θα ασκήσουν εξουσία στη Γάζα. Ερωτηθείς όμως για την «Επιτροπή» αυτή, ο Οσάμα Χαμντάν, ανώτερο στέλεχος της Χαμάς, τόνισε πως «κανένας Παλαιστίνιος δεν θα μπορούσε να αποδεχτεί» τέτοια κηδεμονία. «Όλες οι παρατάξεις, συμπεριλαμβανομένης της Παλαιστινιακής Αρχής, το απορρίπτουν» ξεκαθάρισε. Την ίδια ώρα, δε, την τήρηση της εκεχειρίας θα «επιβλέπουν» 200 Aμερικανοί στρατιωτικοί που θα κινητοποιηθούν για το σκοπό αυτό στη Γάζα, όπως δήλωσε Aμερικανός αξιωματούχος υπό τον όρο να μην κατονομαστεί.
- Αφοπλισμός: Το σχέδιο του Τραμπ προέβλεπε η Χαμάς να «δεσμευτεί για ειρηνική συνύπαρξη» με το Ισραήλ και να καταθέσει τα όπλα της. Τα μέλη της Χαμάς που θα «συμμορφωθούν» θα λάβουν αμνηστία βάσει του σχεδίου. Ωστόσο, ο αφοπλισμός αποτελεί εδώ και καιρό «κόκκινη γραμμή» για την ένοπλη οργάνωση.
- Απόσυρση του Ισραήλ: Προβλέπεται επίσης η δημιουργία μιας «Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης (ISF)» που θα αναπτυχθεί στη Γάζα και θα εκπαιδεύσει «ελεγμένες παλαιστινιακές αστυνομικές δυνάμεις» στη Γάζα. Με αυτή τη δύναμη να έχει αναλάβει το ρόλο της, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) αναμένεται να αποσυρθούν από τη Γάζα. Το Ισραήλ δεν έχει ακόμη συμφωνήσει με αυτές τις διατάξεις και όπως έχει γίνει γνωστό, το 58% της Γάζας θα παραμείνει υπό ισραηλινή κατοχή.
- Εγγυήσεις ασφαλείας: Η Χαμάς επιδιώκει εδώ και καιρό συγκεκριμένες διαβεβαιώσεις ότι το Ισραήλ δεν θα συνεχίσει τον πόλεμο εάν αυτή παραδώσει τα όπλα, επισημαίνοντας πώς το Ισραήλ διέλυσε την τελευταία συμφωνία κατάπαυσης του πυρός τον Μάρτιο και κάθε προσπάθεια ειρήνης στην περιοχή. Εάν η Χαμάς συμφωνήσει να αφοπλιστεί, είναι πιθανό να απαιτήσει ακόμη πιο ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας, αλλά δεν είναι σαφές εάν το Ισραήλ θα συμφωνήσει με αυτές.
Ισραηλινά ελικόπτερα πάνω από τη Γάζα μετά το «πράσινο φως» για εκεχειρία
Ενδεικτικό του πόσο εύθραυστη είναι η εκεχειρία στην παρούσα φάση είναι το γεγονός ότι την ώρα που το Ισραήλ έδινε το «πράσινο φως» για να τεθεί σε ισχύ, ισραηλινά ελικόπτερα στόχευσαν την πόλη της Γάζας στο βόρειο τμήμα του θύλακα. Όπως μετέδωσε το Al Jazeera, το πυροβολικό εξαπέλυσε επίσης βομβαρδισμούς στον πολιορκημένο θύλακα.
«Η κατοχική κυβέρνηση στοχεύει, μέσω της σφαγής δυτικά της πόλης της Γάζας, να διαταράξει τις προσπάθειες των μεσολαβητών και να διαταράξει τις προσπάθειες για την εφαρμογή της συμφωνίας» δήλωσε η Χαμάς σε ανακοίνωσή της.
Η οργάνωση κάλεσε τους μεσολαβητές και την κυβέρνηση των ΗΠΑ να «αναλάβουν την ευθύνη τους σχετικά με τα εγκλήματα της κατοχής και να παρέμβουν για να την υποχρεώσουν να σταματήσει τους βομβαρδισμούς αμάχων».
«Οι συστηματικές σφαγές που διαπράττονται από την κατοχή αποκαλύπτουν την επιμονή της κυβέρνησής της να συνεχίσει τη γενοκτονία μέχρι την τελευταία στιγμή» κατήγγειλε.
Με πληροφορίες από: CNNi/ Christian Edwards: What we know and don’t know about Trump’s deal to end the war in Gaza
