Χρηματιστήριο Αθηνών: Η νέα εποχή της Euronext και η επιστροφή στις ανεπτυγμένες αγορές

Μετά από ένα 10μηνο ράλι ανόδου, σερί θετικών αποδόσεων, κερδοφορίας και αύξησης των συναλλαγών το Χρηματιστήριο Αθηνών πέτυχε δύο σημαντικούς στόχους και ετοιμάζεται να περάσει στην «επόμενη πίστα».

Δέκα χρόνια μετά την επιβολή των capital controls, η – εν εξελίξει – εξαγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών από την Euronext αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας που έχει περάσει δύσκολες ώρες.

Την ίδια στιγμή, ανάμεσα στα καλά νέα της εβδομάδας ήταν και η αναβάθμιση του ΧΑ στην «Ανεπτυγμένη Αγορά» από τον διεθνή οίκο δεικτών FTSE Russell, κάτι που αποτελεί κορυφαία διεθνή αναγνώριση της σημαντικής προόδου και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που έχουν υλοποιηθεί τα τελευταία χρόνια στο ελληνικό χρηματιστήριο.

Τι φέρνει η δημόσια πρόταση της Euronext

Η Δημόσια Πρόταση του Euronext για την απόκτηση των μετοχών του Χρηματιστηρίου Αθηνών, ξεκίνησε τη Δευτέρα 6/10, με το ευρωπαϊκό χρηματιστήριο να προσφέρει 0,050 μετοχή για κάθε μία μετοχή ATHEX.

Πρόκειται για μια συμφωνία η οποία θα επιτρέψει στους συμμετέχοντες στην ελληνική χρηματοπιστωτική αγορά να ενταχθούν σε ένα δίκτυο άνω των 1.800 εισηγμένων εταιρειών με συνολική κεφαλαιοποίηση που υπερβαίνει τα 6 τρισ. ευρώ.

Η αποδεδειγμένη εμπειρία της Euronext στην ενσωμάτωση υποδομών για τις κεφαλαιαγορές αποτελεί ιδανική ευκαιρία για την ενίσχυση της ανάπτυξης και της ελκυστικότητας της ελληνικής κεφαλαιαγοράς διεθνώς καθώς και την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και ανταγωνιστικότητας του ενοποιημένου Ομίλου.

Αξίζει να σημειωθεί πως ως ο κορυφαίος πανευρωπαϊκός φορέας χρηματιστηριακών αγορών, η Euronext αποτελεί τη βάση της Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων (SIU), στο πλαίσιο της αυξανόμενης ανάγκης για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε παγκόσμιο επίπεδο.

Από την πλευρά της, η Euronext στοχεύει σε ετήσιες ταμειακές συνέργειες (run rate) ύψους 12 εκατ. ευρώ έως το τέλος του 2028, κυρίως μέσω:

(i) της μετάβασης της ελληνικής αγοράς συναλλαγών στην πλατφόρμα Optiq® και

(ii) της εναρμόνισης κεντρικών λειτουργιών.

Το κόστος υλοποίησης που σχετίζεται με τις εν λόγω συνέργειες αναμένεται να ανέλθει σε 25 εκατ. ευρώ και η συναλλαγή αναμένεται να ενισχύσει την απόδοση για τους μετόχους της Euronext ήδη από το πρώτο έτος μετά την επίτευξη των συνεργειών.

Το ΧΑ στην Ανεπτυγμένη Αγορά

Η αλλαγή καθεστώτος και η επίσημη είσοδος στην «Ανεπτυγμένη Αγορά» του δείκτη FTSE Russell θα τεθεί σε ισχύ από το άνοιγμα της αγοράς τη Δευτέρα 21 Σεπτεμβρίου 2026, παρέχοντας στην επενδυτική κοινότητα την απαραίτητη περίοδο προετοιμασίας ενός έτους.

Πρόκειται για ένα «σημαντικότατο ορόσημο», το οποίο «επιβεβαιώνει την επιτυχή στρατηγική μας για τη διαρκή αναβάθμιση των υποδομών και των υπηρεσιών μας, και φέρνει το ελληνικό Χρηματιστήριο στην ίδια κατηγορία με τα μεγαλύτερα χρηματιστήρια του κόσμου» σχολιάζει χαρακτηριστικά ο Γιάννος Κοντόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών.

Μάλιστα, η κίνηση αυτή αναμένεται να διευρύνει σημαντικά τη δεξαμενή των διεθνών επενδυτών που θα μπορούν πλέον να επενδύσουν στην ελληνική αγορά, προσελκύοντας σημαντικές εισροές κεφαλαίων που παρακολουθούν τους παγκόσμιους δείκτες Ανεπτυγμένων Αγορών.

150 χρόνια ιστορίας

Η ιστορία του Χρηματιστηρίου αρχίζει στις 30 Σεπτεμβρίου 1876, με πρώτη στέγη το Μέγαρο Μελά.

Μετά από μια αξιόλογη θετική πορεία τα πρώτα έτη λειτουργίας, το ελληνικό χρηματιστήριο βίωσε την πρώτη μεγάλη κρίση το 1884, αποτέλεσμα της οικονομικής δυσπραγίας της εποχής.

Ακολούθησε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, η παγκόσμια κρίση του 1929 και ο εμφύλιος του 1949, ωστόσο αμέσως μετά η ζήτηση των μετοχών σημείωσε μεγάλη αύξηση, και ο πυρετός ανόδου συνεχίστηκε και στις αρχές του 1950.

Στα τέλη του 1964 μπήκαν τα θεμέλια για την ίδρυση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και ακολούθηκε η Παράλληλη Αγορά του Χρηματιστηρίου, ο πρόδρομος της σημερινής Εναλλακτικής Αγοράς τη διετία 1991-1992.

Τον Σεπτέμβριο του 2002 ολοκληρώνεται η συγχώνευση των ανωνύμων εταιρειών Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών Α.Ε. και Χρηματιστήριο Παραγώγων Αθηνών Α.Ε., θυγατρικών της ΕΧΑΕ και η επωνυμία της νέας εταιρείας είναι πλέον «Χρηματιστήριο Αθηνών Α.Ε.».

Στις 2 Σεπτεμβρίου 2009, το Χρηματιστήριο Αθηνών έπεσε θύμα τρομοκρατικής επίθεσης και παρά την σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή του μισού κτιρίου, η χρηματιστηριακή αγορά λειτούργησε κανονικά από την πρώτη ημέρα της τρομοκρατικής επίθεσης.

Το 2015 ήταν μια ακόμα δύσκολη χρονιά για το ΧΑ, καθώς η επιβολή των Capital Controls συνοδεύτηκε από το μεγαλύτερης διάρκειας κλείσιμο του Ελληνικού Χρηματιστηρίου στη σύγχρονη ιστορία του.

Η εικόνα στο ταμπλό είναι πλέον θετική

Σε βάθος τριετίας και συγκεκριμένα από το 2022 ο Γενικός Δείκτης Τιμών καταγράφει κέρδη που προσεγγίζουν το 100% (συγκεκριμένα 93,8%), όταν ο μέσος όρος των ευρωπαϊκών αγορών είναι 36,7%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης την ίδια περίοδο ενισχύεται κατά 173%.

Alter Ego, Φάις Group, Qualco και Real Consulting είναι μόνο μερικά από τα ονόματα που πέρασαν στην κύρια αγορά του ελληνικού χρηματιστηρίου, ενώ μεγάλη κινητικότητα σημειώνεται και στην αγορά ομολόγων με τους μεγάλους ελληνικούς ομίλους, όπως η Πειραιώς, η Eurobank, η Κύπρου, η Ιντραλότ, η Aegean, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – μεταξύ άλλων – να έχουν αντλήσει ήδη πάνω από 3,5 δισ. ευρώ το 2025.

Η εικόνα στο ταμπλό δείχνει πως ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου Αθηνών έχει κατοχυρώσει το ψυχολογικό όριο των 2.060 μονάδων και κάνει σοβαρές προσπάθειες να «κλειδώσει» τις 2.080 μονάδες, με οδηγό την αναθέρμανση των προσδοκιών για τις προοπτικές της αγοράς και την είσοδο φρέσκου ξένου και εγχώριου χρήματος.

Ειδικότερα, η ενίσχυση της ρευστότητας, η αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης, αλλά και το αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον για κλάδους όπως οι υποδομές, η τεχνολογία και η ενέργεια, δημιουργούν συνθήκες βιώσιμης ανόδου για την ελληνική κεφαλαιαγορά.

Κεφαλαιοποίηση στα 133 δισ. ευρώ

Παρά την άνοδο, οι επενδυτές δεν αξιολογούν ως «ακριβή» την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά, η οποία παραμένει ελκυστική, εάν κάποιος δει τη σχέση κεφαλαιοποίησης της αγοράς σε σχέση με το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) της Ελλάδος.

Με βάση την εκτίμηση για ΑΕΠ στα 240 δισ. ευρώ το 2025 η κεφαλαιοποίηση της χρηματιστηριακής αγοράς, η οποία ανέρχεται στα 133 δισ. ευρώ, αντιστοιχεί λίγο υψηλότερα από το 50% του ΑΕΠ.

Μάλιστα, σύμφωνα με έκθεση της Alpha Finance, η ελληνική αγορά εξακολουθεί να διαπραγματεύεται με discount περίπου 20% έναντι του μέσου όρου 20ετίας και 30-40% έναντι των Stoxx 600 και MSCI EM, γεγονός που δείχνει ότι υπάρχει ακόμη σημαντικό περιθώριο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η συμμετοχή ξένων επενδυτών στο Χρηματιστήριο αυξήθηκε αισθητά το 2025, φτάνοντας σε ιστορικά υψηλά, με τη συμμετοχή στην κεφαλαιοποίηση να αγγίζει το 50,4% και στις συναλλαγές το 51,0% τον Σεπτέμβριο.